Kalendarz z zaplanowanym urlopem, obok okulary przeciwsłoneczne, rozgwiazda i miniaturowy samolot.

Ile urlopu na pół etatu? Sprawdź!

Autor: Patrycja Kamińska

wpis dodany: 09/11/2021

Przeczytaj w: 3 minuty

ostatnia aktualizacja: 05/12/2023

Przepisy, które reguluje Kodeks pracy, gwarantują coroczny urlop wypoczynkowy każdemu pracownikowi niezależnie od wysokości etatu czy zajmowanego stanowiska, jeśli jest zatrudniony w oparciu o umowę o pracę. Niestety, inne typy umów, m.in. zlecenie czy umowa o dzieło, nie zapewniają ustawowych dni wolnych. Co prawda, w umowie zleceniu zapis o urlopie wypoczynkowym może się pojawić, jednak taka wzmianka to wynik dobrej woli pracodawcy, a nie wymóg konieczny. O niewykorzystany urlop można ubiegać się w późniejszym terminie lub, w niektórych przypadkach, otrzymać ekwiwalent pieniężny. Jest to jednak prawo, którego nie można się zrzec. Dlatego jeśli pracodawca uniemożliwia skorzystanie z urlopu, popełnia wykroczenie.

Absolwentka ubrana w togę, w ręce trzyma dyplom.

Wymiar urlopu na pół etatu a staż pracy

Pierwszą kwestią, którą należy wziąć pod uwagę przy obliczaniu urlopu przysługującego podczas jednego roku kalendarzowego, jest staż pracy. Zgodnie z art. 154, jeśli okres zatrudnienia wynosi mniej niż 10 lat, pracownik ma do wykorzystania 20 dni urlopu wypoczynkowego podczas jednego roku kalendarzowego. Natomiast po przekroczeniu 10 lat stażu wymiar urlopu zwiększa się do 26 dni. Są to jednak wartości podane dla osób zatrudnionych w pełnym wymiarze godzin.

Edukacja a dni urlopu

Obliczanie stażu pracy bywa niekiedy kłopotliwe, ponieważ, oprócz łącznego okresu zatrudnienia, należy wziąć pod uwagę czas poświęcony na edukację. Najwięcej, bo aż 8 lat, zyskujemy przy ukończeniu szkoły wyższej, z zastrzeżeniem, że musimy uzyskać tytuł licencjata, inżyniera lub magistra. Samo absolutorium nie wystarczy. Oznacza to, że po ukończeniu studiów wystarczy przepracować na etacie kolejne 2 lata, aby uzyskać 6 dodatkowych dni wolnych w ciągu roku.

Łączenie nauki z pracą w niepełnym wymiarze czasu pracy

Wielu uczniów czy studentów decyduje się na jednoczesne łączenie pracy z nauką, przez co okres zatrudnienia pokrywa się z czasem edukacji. Wówczas pod uwagę bierzemy wyłącznie jedną z tych opcji – tę korzystniejszą dla pracownika. Wpływ na długość stażu w przypadku umowy o pracę mają również inne czynniki. Należą do nich m.in. okresy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, urlop bezpłatny lub szkoleniowy czy czynna służba wojskowa. Sprawdź, jak dokładnie obliczyć staż pracy!

Kalendarz z zaznaczonymi dniami urlopu.

Ile przysługuje urlopu na pół etatu?

Zgodnie z art. 154 Kodeksu pracy, urlop dla osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy obliczany ustala się proporcjonalnie do czasu pracy tego pracownika, a w przypadku niepełnego dnia urlopu, wynik zaokrągla się w górę do pełnego dnia. Wymiar urlopu, w przypadku osób pracujących w niepełnym wymiarze, określany jest w godzinach, jednak udziela się go w dniach.

Warto zauważyć, że 1 dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy. Wymiar urlopu na pół etatu obliczamy następująco:

20 dni x ½ etatu = 10 dni, czyli 10 dni x 8 godzin = 80 godzin

26 dni x ½ etatu = 13 dni, czyli 13 dni x 8 godzin = 104 godziny

Kiedy można otrzymać więcej urlopu na pół etatu?

Są jednak sytuacje, w których, mimo niepełnego wymiaru pracy, można otrzymać więcej niż 13 dni wolnych. Dzieje się tak, gdy dzień pracy półetatowca wynosi mniej niż 8 godzin. Wówczas dzielimy roczną liczbę godzin urlopu przez dobowy wymiar pracy pracownika. W przypadku pracy od poniedziałku do piątku przez 4 godziny dziennie wygląda to następująco:

80 godzin/4 = 20 dni urlopu

104 godziny/4 = 26 dni urlopu

Pracownicy kawiarni swoją przy blacie. Kelnerka trzyma tacę z filiżankami.

Pierwsza praca a prawo do urlopu

Obliczanie wymiaru urlopu w przypadku pierwszej pracy jest nieco bardziej problematyczne. Niestety, nie dostajemy z góry ustawowej liczby dni do wykorzystania w ciągu roku. Pracownik nabywa prawo do należącego mu się urlopu pod koniec każdego miesiąca w wysokości 1/12 wymiaru, który przysługuje po  przepracowaniu roku.

W związku z tym, zatrudniony w wymiarze pół etatu po miesiącu pracy nabywa prawo do 6 godzin i 40 minut urlopu, co stanowi niepełny dzień pracy (w przypadku 8-godzinnego dnia pracy) lub niepełne dwa dni urlopu (4-godzinny dzień pracy). W takiej sytuacji zasada zaokrąglania w górę do pełnego dnia urlopu nie ma jednak zastosowania.

Sprawdź, jak obliczyć urlop, kiedy praca zaczyna się w trakcie miesiąca.

Wniosek urlopowy, obok leży długopis oraz paszport.

Co zrobić, aby otrzymać urlop?

Jeśli sytuacja nie wymaga od pracodawcy tworzenia planu urlopów, termin zostaje uzgodniony z pracownikiem indywidualnie. Aby wyrazić swoją chęć skorzystania z części urlopu, zatrudniony w niepełnym wymiarze godzinowym powinien złożyć stosowny wniosek.

Nie oznacza to jednak, że prośba musi zostać rozpatrzona pozytywnie. Podstawą do nieprzyznania urlopu w preferowanym terminie jest m.in. naruszenie normalnego toku pracy w danym zakładzie, które mogłoby mieć miejsce pod wpływem nieobecności pracownika.

W ramach puli urlopu wypoczynkowego każdemu pracownikowi niezależnie od wymiaru pracy przysługują 4 dni urlopu na żądanie. Zatrudniony musi poinformować pracodawcę o takiej potrzebie najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu.

Jedna osoba podaje drugiej czek z wypłatą.

Co dzieje się z niewykorzystanym urlopem?

W przypadku wystąpienia sytuacji, które uniemożliwiają wykorzystanie pracownikowi pełnej puli przysługującego mu urlopu wypoczynkowego (np. choroba czy wypadek), niewykorzystane dni przechodzą na kolejny rok kalendarzowy. Jeśli pracownik nie skorzysta z przysługującego mu urlopu z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia umowy, pracodawca powinien wypłacić mu ekwiwalent pieniężny adekwatny do wysokości etatu. Dokładnej opisaliśmy tę kwestię tutaj.

Wypróbuj za darmo

5/5 - (1 opinie)
Zainteresowaliśmy Cię?
Wpisz swój adres e-mail i wypróbuj Kadromierz

14-dniowy darmowy okres próbny. Testujesz plan Premium. Nie wymagamy karty.