Składki ZUS za studenta – czy trzeba je płacić?

Wielu studentów stara się łączyć naukę z pracą zawodową. Student może wybrać każdą formę zatrudnienia, jednak najkorzystniejszą z nich, zarówno z perspektywy pracownika, jak i pracodawcy, będzie umowa zlecenia. Jak wygląda zatrudnienie studenta?

Kogo można nazwać studentem?

Status studenta posiadają osoby kontynuujące naukę na publicznej lub niepublicznej uczelni wyższej na poziomie studiów I lub II stopnia, a także na jednolitych studiach magisterskich.

Tylko studia I lub II stopnia i jednolite studia magisterskie uznawane są w przypadku ubezpieczeń społecznych. Pozostałe typy studiów – czyli studia doktoranckie czy podyplomowe, nie są brane wówczas pod uwagę.

Samo zapisanie się na studia wyższe nie jest gwarantem statusu studenta – otrzymuje się go dopiero w dniu immatrykulacji i złożenia ślubowania.

Student a ubezpieczenie społeczne

Status studenta zostaje utracony:

• następnego dnia po zdaniu egzaminu dyplomowego,
• z dniem złożenia ostatniego egzaminy (w przypadku kierunku lekarskiego, lekarsko-dentystycznego i weterynarii),
• wraz z zaliczeniem ostatniej wymaganej studiów praktyki (w przypadku farmacji i fizjoterapii),
• w przypadku wykreślenia z listy studentów (np. za nieobecności na zajęciach, niezdane egzaminy czy zaleganie z czesnym),
• z dniem ukończenia 26 roku życia.

Należy pamiętać, że urlop dziekański, mimo że jest przerwą w nauce, wciąż upoważnia do posiadania statusu studenta i niepłacenia składek ZUS.

Przerwa pomiędzy I a II stopniem studiów – czy naliczane są składki?

Ustawa o szkolnictwie wyższym nie wyjaśnia kwestii osób, które ukończyły studia licencjackie i zamierzają je kontynuować naukę na studiach magisterskich. Nie ma jasnych przesłanek, czy taki pracownik w dalszym przypadku może być traktowany jako student, czy też nie.

Dwa odrębne stanowiska w tej sprawie objęły polskie organizacje studenckie, które uważają, że w dalszym przypadku powinniśmy mówić o podtrzymaniu statusu studenta do 31 października, i ZUS nakazujący przedsiębiorcom naliczanie składek w tym czasie.

Składki ZUS za studenta a umowa o pracę

W przypadku zawarcia umowy o pracę wiek pracownika nie ma znaczenia w tej kwestii. Zatrudniony na podstawie tego rodzaju umowy podlega obowiązkowo następującym rodzajom ubezpieczeń:

• ubezpieczenie emerytalne,
• ubezpieczenie chorobowe,
• ubezpieczenie rentowe,
• ubezpieczenie wypadkowe.

Zatem nie jest to najkorzystniejszy rodzaj umowy dla osoby uczącej się do 26. roku życia.

Zobacz porównanie: umowa o pracę vs umowa zlecenie.

Składki ZUS za studenta a umowa zlecenia

Najdogodniejszą umową dla osób poniżej 26. roku życia, z punktu pracownika, jest umowa zlecenie. Wiąże się to z obniżeniem kosztów zatrudnienia po obu stronach. Wówczas pracodawca nie musi płacić składek za ubezpieczenie zdrowotne. Aby potwierdzić status studenta, student musi przedstawić stosowne zaświadczenie u pracodawcy. Uzyskać je można w dziekanacie.

Do czasu ukończenia 26. roku życia studenci mają możliwość skorzystania z ubezpieczenia zdrowotnego rodziców. W przypadku, gdy okaże się to niemożliwe, ubezpieczenie zdrowotne zapewnia uczelnia po złożeniu wniosku.

Jeśli pracownik utraci status studenta, powinien niezwłocznie poinformować o tym fakcie pracodawcę – od momentu utraty statusu studenta należy zacząć rozliczanie składek ZUS. W związku z tym, że umowa zlecenia zawarta ze studentem poniżej 26 roku życia jest zwolniona z opłacania składek, nie trzeba zgłaszać ich do ZUS-u, chyba że pracodawca zawiera dodatkową umowę zlecenia ze studentem pracującym u niego na umowie o pracę. Wówczas płatnik składek powinien pamiętać o płaceniu tej należności.

Sprawdź, kto zgłasza studenta do ubezpieczenia zdrowotnego.

Wysokość wynagrodzenia a status studenta

Proponowane wynagrodzenie nie może wynieść mniej niż minimalna kwota krajowa. Od lipca 2024 roku jest to 28,10 zł brutto za godzinę pracy. Kwota brutto składa się z wynagrodzenia netto i zaliczek na wyżej wymienione ubezpieczenia. Warto pamiętać, że niezależnie od rodzaju umowy pracownikom, którzy nie ukończyli 26. roku życia, przysługuje również zerowy PIT dla młodych.

Ile jednak dostanie „na rękę” pracujący student zatrudniony na umowę zlecenie, który nie ukończył 26 roku życia i pracuje za minimalną krajową? Również 28,10 zł. Wynika to z faktu zwolnienia z płacenia za ubezpieczenia społeczne.

Zobacz wszystko, co musisz wiedzieć na temat pensji.

Zatrudnianie studentów a grafik pracy

Jeśli zatrudniasz studentów dziennych, musisz dostosować grafik pracy do ich zajęć na uczelni. W zbieraniu dyspozycyjności i układaniu harmonogramu pracy pomoże Ci aplikacja Kadromierz. Jest to proste w użytku narzędzie, które pozwala zbierać prośby grafikowe pracowników, a po uzupełnieniu zapotrzebowania danych zmian na określonych stanowiskach, wygeneruje automatyczny grafik pracy. Planuj czas pracy efektywniej razem z Kadromierzem!

Wypróbuj za darmo