Zadaniowy czas pracy a ewidencja czasu pracy

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności zarówno od pracodawców, jak i pracowników. Jednym z rozwiązań, które odpowiadają na te potrzeby, jest zadaniowy system czasu pracy. Umożliwia on rozliczanie czasu pracy za pomocą wykonanych zadań. Jednak pojawia się pytanie o ewidencję czasu pracy w takim systemie – czy jest ona konieczna i jak powinna być prowadzona? W tym artykule przyjrzymy się, czym dokładnie jest zadaniowy czas pracy, jakie są jego wady i zalety oraz jak wygląda ewidencja czasu pracy w systemie zadaniowym.

Czym jest zadaniowy system czasu pracy?

Zadaniowy czas pracy to model organizacji pracy, który różni się od klasycznych metod. W tym systemie pracownik ma określone zadania do wykonania, ale to, ile czasu na to poświęci, zależy od niego samego. Często nie ma on stałych godzin pracy, a pracodawca rozlicza pracownika przez liczbę wykonanych zadań, a nie czas spędzony w pracy. Taki system często stosowany jest w branżach kreatywnych lub tam, gdzie praca nie wymaga ciągłej obecności w zakładzie pracy. Należy jednak pamiętać, że pracodawca musi uzgodnić z pracownikiem, ile czasu konieczne jest do wykonania powierzonych obowiązków i wspólnie wyznaczać wstępny deadline zakończenia prac na danym projekcie.

Zadaniowy system pracy a Kodeks pracy

Zgodnie z polskim Kodeksem pracy, zadaniowy system czasu pracy jest jednym z dozwolonych sposobów organizacji pracy. Jednak może zostać on wprowadzony wyłącznie w sytuacjach uzasadnionych rodzajem lub organizacją pracy, bądź miejscem wykonywania pracy. Ponadto nie może naruszać ogólnych zasad Kodeksu pracy. Pracownik zatrudniony w zadaniowym systemie pracy również podlega przepisom o czasie pracy, co oznacza, że nie może pracować więcej, niż przewidują normy.

Według art.  140.  w przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy lub jej organizacją albo miejscem wykonywania pracy może być stosowany system zadaniowego czasu pracy. Pracodawca, po porozumieniu z pracownikiem, ustala czas niezbędny do wykonania powierzonych zadań, uwzględniając wymiar czasu pracy wynikający z norm określonych w art. 129.

W związku z powyższym wprowadzenie zadaniowego czasu pracy musi być uzasadnione. Dobrowolne narzucenie pracownikowi takiego systemu pracy bez żadnych podstaw jest naruszeniem praw pracownika.

Czas pracy w zadaniowym systemie czasu pracy

Planując pracę w zadaniowym systemie czasu pracy, należy pamiętać o tym, aby zaplanowane zadania były możliwe do wykonania w określonym czasie pracy. Artykuł 129. Kodeksu pracy określa ogólne zasady, że czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy.

Jednak w przypadku zadaniowego systemu czasu pracy często nie jest możliwe wykonywanie obowiązków w sztywnym schemacie 8-godzinnej pracy np. od ósmej do szesnastej. W związku z tym mimo tego, że pracodawca ma obowiązek wyznaczać zadania tak, aby były możliwe do wykonania w ciągu 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo, dopuszcza się, aby w jednym dniu pracować dłużej, a w innym krócej (np. od poniedziałku do środy po 10 h, w czwartek 6 h, a w piątek 4 h). Jeżeli powierzone pracownikowi obowiązki nie są możliwe do zrealizowania w normalnym czasie pracy wynikającym z Kodeksu pracy, wówczas dochodzi do pracy w godzinach nadliczbowych, za które obowiązuje wyższe wynagrodzenie.

Sprawdź, jakie obowiązują zasady wyliczania nadgodzin.

Zadaniowy system czasu pracy a ewidencja czasu pracy – czy to konieczne?

Zadaniowy czas pracy a ewidencja czasu pracy to temat, który nurtuje pracodawców chcących zacząć korzystać z tej formy rozliczeń czasu pracy zatrudnionych pracowników. Mimo iż w tym systemie ewidencja czasu pracy może wydawać się zbędna, jest wymagana przez prawo. Jednak w tym przypadku nie ewidencjonuje się w niej godzin rozpoczęcia i zakończenia pracy. Konieczne jest natomiast tylko wprowadzanie takich informacji jak:

• dyżury,
• delegacje,
• urlopy,
• zwolnienia od pracy,
• inne nieobecności usprawied­liwione bądź nieusprawiedliwione.

Oprócz tego wymaga się, aby ewidencja czasu pracy w zadaniowym czasie pracy przedstawiała informacje o zachowaniu minimalnych nieprzerwanych odpoczynków dobowych (co najmniej 11 h czasu wolnego mię­dzy zakończeniem pracy a jej rozpoczęciem) oraz tygodniowych odpoczynków (minimum 35 godzin nieprzerwanych). Ewidencjonowanie tych elementów pozwala na kontrolę przestrzegania norm czasu pracy ustanowionych przez Kodeks pracy, co jest istotne w kontekście praw pracowniczych.

Jak wprowadzić zadaniowy tryb pracy w firmie?

Jak już wspomnieliśmy, wprowadzenie zadaniowego systemu czasu pracy jest możliwe w przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy lub miejscem wykonywania pracy. Po spełnieniu tych wymagań i porozumieniu się z pracownikiem należy ustalić czas niezbędny do wykonania powierzonych zadań z zachowaniem wymiaru czasu pracy zgodnego z Kodeksem pracy.

Ponadto informację o nim należy ustalić w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu w myśl art. 150. k.p., który mówi o tym, że systemy i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy.

Wady i zalety zadaniowego czasu pracy

Zadaniowy system czasu pracy ma zarówno wady, jak i zalety. Poniżej przedstawiamy kilka z nich.

Zalety w zadaniowym systemie czasu pracy:

• prowadzenie uproszczonej ewidencji czasy pracy,
• elastyczność czasu i miejsca pracy,
• możliwość lepszego dopasowania życia zawodowego do prywatnego,
• zwiększenie wydajności pracy – pracownikom zależy na szybkim wykonania zadań.

Wady w zadaniowym czasie pracy:

• może być wprowadzony tylko w określonych przypadkach,
• mniejsza kontrola pracy pracowników – efekty działań dostępne są dopiero po zakończeniu zadania,
• zwiększone ryzyko konfliktów między pracownikiem a pracodawcą (np. w godzinach nadliczbowych),
• trudności w oddzieleniu życia zawodowego od prywatnego pracownika.

Podsumowanie

Zadaniowy czas pracy jest odpowiedzią na potrzeby nowoczesnego rynku pracy. Pozwala na większą elastyczność i efektywność, choć wymaga odpowiedzialności i dobrej organizacji zarówno ze strony pracodawcy, jak i pracownika. Korzystając z tego systemu, należy pamiętać o konieczności prowadzenia podstawowej ewidencji czasu pracy oraz przestrzegania przepisów prawa pracy. Ponadto niezbędne jest znalezienie wspólnego języka pracodawcy z pracownikiem. Wówczas zadaniowy system czasu pracy z pewnością będzie funkcjonował efektywnie i zgodnie z przepisami.