Umowa zlecenie – jak zerwać?

Umowa zlecenia to jedna z najczęściej wybieranych form zatrudnienia – elastyczna, prosta i chętnie stosowana zarówno przez pracodawców, jak i osoby wykonujące zlecenie. W artykule wyjaśniamy krok po kroku, jakie są możliwości wypowiedzenia umowy, jak wygląda okres wypowiedzenia oraz jak przygotować wypowiedzenie umowy w poprawnej formie. Na końcu znajdziesz także wzór wypowiedzenia umowy zlecenia, który ułatwi sporządzenie dokumentu.

Charakterystyka umowy zlecenia

Umowa zlecenia jest jedną z tzw. umów cywilnoprawnych, regulowaną przez przepisy Kodeksu cywilnego (art. 734–751). Zgodnie z art. 734 § 1 KC przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie (zleceniobiorca) zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie (zleceniodawcy). W przeciwieństwie do umowy o pracę, umowa zlecenie nie opiera się na stosunku podporządkowania, dlatego zleceniobiorca nie ma obowiązku wykonywania poleceń służbowych w takim zakresie, jak pracownik etatowy, a czas i miejsce pracy mogą być bardziej elastyczne.

Zaletą umowy zlecenia jest jej elastyczność – strony mogą swobodnie określać warunki współpracy, w tym czas trwania kontraktu, sposób jego rozwiązania czy ewentualny okres wypowiedzenia. Postanowienia umowy nie mogą jednak łamać żadnych przepisów prawa. Jednocześnie warto pamiętać, że tak jak każda umowa, również umowa zlecenia może zostać rozwiązana – zarówno przez zleceniodawcę, jak i zleceniobiorcę. Kwestie te reguluje m.in. art. 746 KC, który przewiduje możliwość wypowiedzenia umowy w każdym czasie, ale pod pewnymi warunkami.

Poznaj 8 faktów, o których należy pamiętać podczas zawierania umowy zlecenia.

Rozwiązanie umowy zlecenia – kiedy następuje?

Zakończenie umowy zlecenia może odbyć się na kilka sposobów, nie koniecznie zawsze musi to oznaczać konieczność sporządzania wypowiedzenia umowy. Kodeks cywilny daje stronom dużą swobodę w określaniu warunków współpracy i sposobów jej zakończenia. Najczęściej dzieje się to na mocy:

• prawa,
• porozumienia stron,
• wypowiedzenia umowy zlecenia.

Rozwiązanie z mocy prawa

W niektórych sytuacjach umowa zlecenia kończy się automatycznie. W takich sytuacjach umowa zostanie rozwiązana na mocy prawa, czyli bez konieczności składania dodatkowych oświadczeń przez strony umowy zlecenia. Jednym z najczęstszych przykładów tego typu sytuacji jest upływ terminu, na który umowa została zawarta. Jeśli warunki umowy zlecenia obejmują konkretną datę zakończenia, to po jej nadejściu umowa automatycznie przestaje obowiązywać. Podobna sytuacja może mieć miejsce w przypadku wykonania zlecenia w całości.

Zgodnie z art. art. 747 KC, inną sytuacją, w której umowa zlecenia kończy się z mocy prawa, jest śmierć zleceniobiorcy lub zleceniodawcy. Co do zasady, umowa zlecenia wygasa w momencie śmierci osoby wykonującej zlecenie. Wyjątkiem są sytuacje, gdy strony w umowie postanowią inaczej (np. zapiszą, że spadkobiercy mogą kontynuować realizację zlecenia). Śmierć zleceniodawcy również co do zasady prowadzi do wygaśnięcia umowy. Jednak przepisy przewidują wyjątek: jeśli z okoliczności wynika, że umowa powinna być kontynuowana mimo śmierci dającego zlecenie, zleceniobiorca ma obowiązek dokończyć czynności. Może to dotyczyć np. sytuacji, gdy zlecenie służy ochronie interesów majątkowych spadkobierców (np. prowadzenie spraw sądowych czy pilne czynności finansowe).

Rozwiązanie za porozumieniem stron

Jednym z najczęściej wybieranych i najbardziej praktycznych sposobów zakończenia współpracy jest rozwiązanie umowy zlecenia za porozumieniem stron. Jest to sytuacja, w której zarówno zleceniodawca, jak i zleceniobiorca dobrowolnie postanawiają o wcześniejszym zakończeniu umowy – żadna ze stron nie może być zmuszona do podpisania porozumienia. Strony samodzielnie ustalają datę zakończenia współpracy, sposób rozliczeń i ewentualne dodatkowe ustalenia. Jedną z największych zalet tego rozwiązania umowy zlecenia jest brak ryzyka odpowiedzialności finansowej, która może pojawić się przy jednostronnym wypowiedzeniu bez ważnego powodu.

Choć przepisy nie wymagają formy pisemnej, porozumienie najlepiej sporządzić na piśmie. Dokument ten stanowi dowód na wypadek ewentualnego sporu – jasno określa, od kiedy umowa przestaje obowiązywać i jakie ustalenia finansowe obowiązują strony.

Dowiedz się więcej o rozwiązaniu umowy za porozumieniem stron.

Wypowiedzenie umowy zlecenia

Wypowiedzenie to najczęstszy sposób jednostronnego zakończenia współpracy przy umowie zleceniu. W przeciwieństwie do rozwiązania „z mocy prawa” czy „za porozumieniem stron” jest to jednostronne oświadczenie o zakończeniu umowy. Zgodnie z art. 746 KC, zarówno dający zlecenie, jak i przyjmujący zlecenie mają prawo wypowiedzieć umowę w każdym czasie. Zleceniobiorca – może przerwać współpracę np. gdy nie otrzymuje wynagrodzenia w terminie lub zmieniły się jego możliwości wykonywania zlecenia. Z kolei zleceniodawca może wypowiedzieć umowę, jeśli zleceniobiorca nie wykonuje zlecenia należycie albo gdy dalsza współpraca przestaje być potrzebna.

Wyróżniamy dwie możliwości wypowiedzenie umowy zlecenia:

• rozwiązanie umowy zlecenia z zachowaniem okresu wypowiedzenia – jeśli został zapisany w kontrakcie,
• natychmiastowe rozwiązanie umowy – dopuszczalne tylko wtedy, gdy istnieje „ważny powód” (np. rażące naruszenie umowy, brak zapłaty, utrata zaufania).

Okres wypowiedzenia umowy zlecenia

W przypadku umowy zlecenia przepisy Kodeksu cywilnego (art. 746) nie przewidują sztywnych okresów wypowiedzenia, tak jak ma to miejsce przy umowie o pracę. Strony mają jednak możliwość samodzielnego uregulowania tej kwestii w treści kontraktu. Jeśli w umowie zapisano, że obowiązuje konkretny termin wypowiedzenia umowy, to taki zapis wiąże obie strony i należy go respektować. Przykładowo, wypowiadając umowę zlecenia 10 maja z zachowaniem 14-dniowego terminu, umowa przestanie obowiązywać dopiero 24 maja.

Warto jednak pamiętać, że nawet przy wprowadzonym okresie wypowiedzenia istnieje wyjątek przewidziany w art. 746 § 3 KC – gdy pojawi się ważny powód, strona ma prawo zakończyć współpracę natychmiastowo, bez czekania na upływ terminu. Takim powodem może być na przykład brak wypłaty wynagrodzenia, rażące naruszenie umowy albo sytuacja, w której dalsze wykonywanie zlecenia staje się niemożliwe lub sprzeczne z interesem strony.

Jak przygotować wypowiedzenie umowy zlecenia?

Choć przepisy Kodeksu cywilnego nie przewidują obowiązku zachowania szczególnej formy przy wypowiedzeniu umowy zlecenia, w praktyce najlepszym i najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest sporządzenie go w formie pisemnej. Dzięki temu w razie sporu łatwo będzie wykazać, kiedy i na jakich zasadach współpraca została zakończona. Dokument wypowiedzenia powinien być zwięzły, ale zawierać wszystkie istotne elementy.

Na początku należy wskazać dane obu stron – zleceniodawcy i zleceniobiorcy – a także datę i miejsce sporządzenia dokumentu. Następnie warto umieścić jednoznaczny nagłówek, np. „Wypowiedzenie umowy zlecenia” lub „Oświadczenie o rozwiązaniu umowy zlecenia”. Istotnym elementem pisma jest oświadczenie o wypowiedzeniu umowy wraz z podaniem daty, od której umowa zostanie rozwiązana. Jeśli w treści kontraktu przewidziano termin wypowiedzenia, należy go uwzględnić i wskazać dzień, w którym nastąpi faktyczne zakończenie współpracy. W treści oświadczenia można podać także powód wypowiedzenia umowy.

Dokument powinien zakończyć się podpisem osoby składającej wypowiedzenie. Ważny jest także sposób doręczenia – najlepiej przekazać wypowiedzenie osobiście, uzyskując potwierdzenie odbioru, albo przesłać je listem poleconym za potwierdzeniem nadania. Dzięki temu zyskamy pewność, że druga strona nie zakwestionuje daty ani skuteczności wypowiedzenia.

Poznaj najważniejsze informacje dla zleceniobiorców i zleceniodawców

Pobierz kompleksowy przewodnik, który wyjaśnia wszystkie niezbędne kwestie o umowie zlecenie. Poznaj swoje prawa i obowiązki.

POBIERZ DARMOWY E-BOOK

Wzór wypowiedzenia umowy zlecenia

Poniżej przygotowaliśmy darmowy wzór wypowiedzenia umowy zlecenia, dostępny do pobrania w formacie .pdf i .docx. Dzięki niemu szybko i bez problemów sporządzisz poprawny dokument, zawierający wszystkie niezbędne elementy formalne. Pobierz wzór już teraz i wypełnij go w kilka minut – to najprostszy sposób, aby skutecznie zakończyć umowę zlecenia.

Wypowiedzenie umowy zlecenia wzór .docx Wypowiedzenie umowy zlecenia wzór .pdf