Świadczenie rehabilitacyjne – kiedy przysługuje?

Świadczenie rehabilitacyjne jest istotnym elementem zapewniającym wsparcie finansowe osobom, które ze względu na długotrwałą chorobę lub uraz nie mogą wykonywać swojej pracy, ale mają szansę na powrót do pełnej zdolności do pracy po odpowiednim okresie rehabilitacji. W poniższym artykule przyjrzymy się warunkom, które należy spełnić, aby otrzymać świadczenie rehabilitacyjne, oraz omówimy procedurę jego przyznawania.

Świadczenie rehabilitacyjne – komu przysługuje?

Świadczenie rehabilitacyjne jest formą wsparcia finansowego skierowaną do osób, które z powodu choroby lub wypadku czasowo utraciły zdolność do pracy. Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, świadczenie to przysługuje osobom, które wyczerpały okres zasiłku chorobowego, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają nadzieję na odzyskanie zdolności do pracy.

Warunkiem otrzymania świadczenia rehabilitacyjnego jest spełnienie poniższych wymagań:

• osoba ubiegająca się o świadczenie musi najpierw wykorzystać maksymalny okres zasiłku chorobowego, który wynosi 182 dni. W przypadku ciąży lub gruźlicy okres ten wydłuża się do 270 dni,
• lekarz orzecznik ZUS musi stwierdzić, że dalsze leczenie lub rehabilitacja dają realną szansę na odzyskanie zdolności do pracy; oznacza to, że stan zdrowia wnioskodawcy powinien rokować poprawę, umożliwiającą powrót do pełnej aktywności zawodowej,
• świadczenie rehabilitacyjne przysługuje wyłącznie osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym, zarówno obowiązkowym, jak i dobrowolnym.

Jak długo może być wypłacany zasiłek chorobowy?

Zgodnie z art. 8 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zasiłek chorobowy przysługuje przez okres niezdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 182 dni. Wyjątkiem są sytuacje, gdy niezdolność do pracy jest spowodowana gruźlicą lub przypada w trakcie ciąży, wtedy okres ten wydłuża się do 270 dni. Ponadto, w przypadku, gdy niezdolność do pracy wystąpi po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, zasiłek przysługuje nie dłużej niż przez 91 dni​.

Kto nie może otrzymać świadczenia rehabilitacyjnego?

Świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje osobom, które są już uprawnione do innych form wsparcia finansowego związanych z niezdolnością do pracy lub okresem przedemerytalnym. W szczególności dotyczy to osób korzystających z:

• emerytury,
• renty z tytułu niezdolności do pracy,
• zasiłku dla bezrobotnych,
• zasiłku przedemerytalnego,
• świadczenia przedemerytalnego.

Ponadto, świadczenie rehabilitacyjne nie jest przyznawane osobom korzystającym z rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego ani z urlopu dla poratowania zdrowia.

Świadczenie nie przysługuje również za okresy niezdolności do pracy przypadającej w czasie:

• urlopu bezpłatnego,
• urlopu wychowawczego,
• tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, z wyjątkiem przypadków, w których prawo do zasiłku wynika z ubezpieczenia chorobowego osób wykonujących odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
• usprawiedliwionej nieobecności w pracy wynikającej z wygaśnięcia umowy o pracę w związku ze śmiercią pracodawcy,
• urlopu opiekuńczego.

Jak długo można otrzymywać świadczenie rehabilitacyjne?

Świadczenie rehabilitacyjne może być przyznane na okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, jednak nie dłużej niż na 12 miesięcy. Można je otrzymać jednorazowo na pełny okres lub w częściach. Decyzję o przyznaniu świadczenia rehabilitacyjnego na określony czas podejmuje lekarz orzecznik na podstawie orzeczenia medycznego. W przypadku, gdy okres przyznanego świadczenia jest krótszy niż 12 miesięcy, a stan zdrowia ubezpieczonego nie uległ poprawie, możliwe jest złożenie wniosku o kontynuację świadczenia.

Świadczenia rehabilitacyjne 2024 – ile wynoszą?

Zgodnie z art. 19 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa świadczenie rehabilitacyjne wynosi:

• 90% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za pierwsze trzy miesiące,
• 75% tej podstawy za pozostały okres,
• 100% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w przypadku niezdolności do pracy w okresie ciąży.

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego, przyjęta do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego, jest waloryzowana zgodnie ze wzrostem przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego dla celów emerytalnych. Jeżeli pierwszy dzień okresu świadczenia przypada w:

• I kwartale – podstawę podwyższa się o wzrost wynagrodzenia w III kwartale poprzedniego roku,
• II kwartale – podstawę zwiększa się o wzrost wynagrodzenia w IV kwartale poprzedniego roku,
• III kwartale – podstawa wzrasta o wskaźnik z I kwartału bieżącego roku,
• IV kwartale – podwyżkę oblicza się na podstawie wzrostu wynagrodzenia w II kwartale bieżącego roku.

Przykład

Przyjmijmy, że w przypadku Pana Pawła podstawa wymiaru zasiłku chorobowego wynosi 3150 zł. Jego świadczenie rehabilitacyjne wyniesie zatem:

90% × 3150 zł = 2835 zł miesięcznie – w ciągu pierwszych trzech miesięcy,

75% × 3150 zł = 2362,50 zł miesięcznie – przez pozostały okres pobierania świadczenia rehabilitacyjnego.

Inna sytuacja będzie miała miejsce w przypadku Pani Moniki, która jest w ciąży. Przyjmijmy, że w jej przypadku podstawa zasiłku chorobowego również wynosi 3150 zł. Jednak ze względu na fakt ciąży, jej świadczenie rehabilitacyjne wynosi:

100% × 3150 zł = 3150 zł miesięcznie

Jak złożyć wniosek o świadczenie rehabilitacyjne?

Aby otrzymać świadczenie rehabilitacyjne z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, konieczne jest przedłożenie odpowiedniego wniosku (formularz ZNp-7). Najlepiej zrobić to co najmniej 6 tygodni przed zakończeniem okresu pobierania zasiłku chorobowego, aby zagwarantować ciągłość wypłat świadczeń. Do wniosku trzeba dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia (formularz OL-9) wypełnione przez lekarza oraz wywiad zawodowy z miejsca pracy (formularz OL-10).

Pracodawcy lub zleceniodawcy, którzy nie wypłacają samodzielnie zasiłków, przekazują pełen komplet dokumentów wraz z zaświadczeniem płatnika składek Z-3 lub Z-3a do ZUS-u. Osoby prowadzące własną działalność gospodarczą i osoby po ustaniu tytułu ubezpieczenia same składają dokumenty bezpośrednio w ZUS. Formularz OL-10 nie jest wymagany, jeśli niezdolność do pracy powstała po ustaniu okresu ubezpieczenia lub w przypadku przedłużenia świadczenia rehabilitacyjnego.

Odmowa świadczenia rehabilitacyjnego – czy można się odwołać?

W przypadku odmownej decyzji o przyznaniu świadczenia rehabilitacyjnego osoba ubezpieczona ma prawo do odwołania się od tej decyzji. Zgodnie z art. 18 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, odwołanie należy złożyć w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji odmownej. Proces odwołania umożliwia ponowną weryfikację sprawy przez komisję lekarską Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Co więcej, prezes ZUS ma prawo zgłosić zarzut wadliwości orzeczenia lekarza orzecznika. Jeśli taki zarzut zostanie zgłoszony, orzeczenie zostaje ponownie rozpatrzone, co również może prowadzić do zmiany decyzji. Odwołanie daje ubezpieczonemu szansę na dokładniejsze zbadanie jego stanu zdrowia oraz wszystkich okoliczności sprawy, co może skutkować otrzymania świadczenia rehabilitacyjnego.

Kto ma prawo do urlopu rehabilitacyjnego?

Prawo do urlopu rehabilitacyjnego przysługuje pracownikom, którzy są osobami niepełnosprawnymi i potrzebują przerwy w pracy na leczenie lub rehabilitację, mające na celu poprawę ich stanu zdrowia i sprawności. Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, pracownikowi zaliczonemu do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Ten urlop jest przeznaczony na realizację indywidualnego programu rehabilitacji, a jego celem jest wspieranie aktywności zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych.

Kadromierz to nowoczesne narzędzie, które rewolucjonizuje zarządzanie czasem pracy i kadr w firmie. Dzięki intuicyjnemu interfejsowi, łatwości obsługi oraz zaawansowanym funkcjom, takim jak grafik czasu pracy, RCP online i elektroniczna ewidencja czasu pracy, aplikacja ta znacznie usprawnia procesy kadrowe. Rejestracja w Kadromierzu pozwoli Ci zaoszczędzić czas, zwiększyć efektywność zarządzania zasobami ludzkimi oraz zapewnić pełną zgodność z przepisami prawa pracy. Dołącz już dziś i odkryj, jak Kadromierz może ułatwić prowadzenie Twojego biznesu!