Równoważny czas pracy – wszystko, co musisz wiedzieć

Wprowadzenie równoważnego czasu pracy pozwala na elastyczne zarządzanie personelem, np. w sezonie zwiększonego ruchu. Dzięki niemu pracownik jednego dnia może pracować dłużej i skończyć pracę szybciej dnia następnego lub skorzystać ze zwiększonej liczby dni wolnych od pracy. Chcesz wprowadzić system równoważnego czasu pracy w swojej firmie? Sprawdź, co musisz wiedzieć na ten temat!

Równoważny system czasu pracy

Ile godzin pracy w równoważnym systemie czasu pracy?

Czas pracy w systemie równoważnym może zostać przedłużony do 12 godzin na dobę. Nie powinien jednak przekraczać przeciętnie 40 godzin w tygodniu. Jeśli pracujesz 12 godzin jednego dnia, Twój przedłużony dobowy wymiar czasu pracy powinien być równoważony krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w kolejnych dniach lub dniami wolnymi od pracy.

Zmodyfikowany system równoważnego czasu pracy

Przy pracach polegających na dozorze urządzeń lub związanych z częściowym pozostawaniem w pogotowiu do pracy może być stosowany zmodyfikowany system równoważnego czasu pracy. Dopuszczalne jest w nim przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy aż do 16 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca. Co jednak istotne, konieczne jest wówczas zapewnienie odpowiedniego odpoczynku dobowego po każdym okresie wykonywania pracy w przedłużonym dobowym wymiarze czasu pracy. Odpowiada on co najmniej liczbie przepracowanych godzin.

Czy można pracować 24 godziny w równoważnym systemie czasu pracy?

Tak, według art. 137 KP, dobowy wymiar czasu pracy w równoważnym systemie czasu pracy może wynieść 24 godziny jednak wyłącznie w przypadku pracy:

• przy pilnowaniu mienia,
• przy ochronie ludzi,
• dla pracowników zakładowych straży pożarnych.

Okres rozliczeniowy wówczas również wynosi 1 miesiąc.

Oczywiście zmiany 24-godzinne nie mogą występować jedna po drugiej. Analogicznie do poprzedniego przypadku należy zapewnić odpowiedni odpoczynek dobowy, odpowiadający co najmniej liczbie przepracowanych godzin, tzn. na 24 godzin pracy minimum 24 godzin odpoczynku.

Sprawdź, ile powinna wynosić przerwa między zmianami.

Równoważny system czasu pracy a odpoczynek pracownika

Mimo że równoważny system czasu pracy pozwala na nieco inne zarządzanie czasem pracy, wymaga on zachowania prawa do nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego (35 godzin) oraz dobowego (11 godzin) pomiędzy końcem jednej zmiany a początkiem drugiej.

Przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy od 16 do 24 godzin wymaga zwiększenia odpoczynku między zmianami. Powinien on odpowiadać co najmniej liczbie przepracowanych godzin.

Pracownik powinien mieć zapewnioną również liczbę dni wolnych od pracy, która odpowiada co najmniej liczbie niedziel, świąt i innych dni wolnych od pracy z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy.

Kiedy można wprowadzić system równoważnego czasu pracy?

Możesz wprowadzić równoważny czas pracy w swoim zakładzie pracy, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub czynnikami dotyczącymi organizacji pracy. Można go bez problemu łączyć z pracą zmianową, weekendową czy indywidualnym rozkładem czasu pracy. Jest zatem idealnym rozwiązaniem m.in. dla gastronomii czy handlu, ale także dla zakładowych służb ratowniczych czy ochrony mienia.

Kto nie może pracować w systemie równoważnym?

Kodeks pracy wyszczególnia osoby, których dobowy wymiar czasu pracy nie może przekroczyć 8 godzin na dobę. Wśród nich wymienić można:

• pracowników na stanowiskach pracy, na których normy najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia są przekraczane,
• pracownice w ciąży,
• osoby z niepełnosprawnościami,
• pracowników młodocianych,
• pracowników opiekujących się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia (jeśli nie wyrażą na to zgody).

Jak wprowadzić równoważny system czasu pracy?

Aby zmienić system czasu pracy na równoważny, musisz zamieścić taką informację w przepisach wewnątrzzakładowych. Taki zapis może znaleźć się w:

• układzie zbiorowym pracy,
• regulaminie pracy,
• obwieszczeniu (jeśli zakład pracy nie jest objęty układem zbiorowym pracy).

Ustalenia regulaminu pracy lub innych przepisów powinny zawierać informacje dotyczące:

• liczby osób objętych równoważnym systemem czasu pracy,
• liczby godzin w poszczególnych dniach pracy,
• czasu równoważenia przekroczeń dobowego wymiaru czasu pracy,
• przyjętych okresów rozliczeniowych czasu pracy.

Jak ułożyć grafik pracy w równoważnym systemie czasu pracy?

Równoważny system czasu pracy idzie w parze z obowiązkiem utworzenia harmonogramu. Powinieneś/powinnaś ułożyć grafik pracy na okres nie krótszy niż 1 miesiąc i przekazać go do wiadomości pracowników zatrudnionych w Twojej firmie co najmniej tydzień przed rozpoczęciem jego obowiązywania.

Ułożenie grafiku zgodnego z Kodeksem pracy w przypadku tego systemu czasu pracy bywa szczególnie uciążliwe. Aby Twoje planowanie czasu pracy było efektywne, sięgnij po dedykowane temu narzędzia. Jednym z nich jest aplikacja Kadromierz.

Jak zaplanować grafik pracy w Kadromierzu?

Grafik pracy umożliwia dopasowanie tworzenia harmonogramu pracy do własnych preferencji. Możesz określić, ilu pracowników potrzebujesz na zmianie – w zależności od dnia, tygodnia czy np. przewidywanej pogody. Masz możliwość ustalenia grafiku automatycznie zaplanowanego dla wielu lokalizacji oraz pracowników.

Niezależnie od wybranego systemu czasu pracy program automatycznie sprawdza zgodność z przepisami Kodeksu pracy, dzięki czemu nie musisz się martwić o ewentualne przekroczenie np. normy dobowej czy odpoczynku tygodniowego.

Sprawdź, co potrafi nasza aplikacja i załóż darmowe konto.