Czynny żal – co to takiego i kiedy należy z niego skorzystać

Wielu podatników uskarża się na szereg ciążących na ich barkach obowiązków biurokratycznych. Za ich niedopełnienie lub opóźnienie grożą konkretne kary. By ich uniknąć, podatnicy wyrażają tzw. czynny żal. Urząd Skarbowy może wówczas odstąpić od wymierzenia kary.

Czynny żal – kiedy jest przydatny?

Czynny żal to sposób na uchronienie się przed karą za popełnienie przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego. Polega na dobrowolnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego o dokonanym przewinieniu.

Warto wiedzieć, że czynny żal składa osoba lub grupa, która dopuściła się popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia. Czyn zabroniony rozumie się przez:

• niezłożenie zeznania podatkowego w terminie,
• wyłudzenie pozwolenia celnego,
• wyłudzenie zwrotu należności celnej,
• zatajenie rozmiarów prowadzonej działalności gospodarczej,
• stosowanie obniżonych stawek VAT bez uprawnienia,
• nieopłacenie podatku dochodowego,
• opłacenie nieodpowiedniej kwoty podatku dochodowego,
• bezprawne stosowanie zwolnienia z VAT,
• nierzetelne wystawianie faktur,
• nierzetelne prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Czynny żal do Urzędu Skarbowego – kiedy na pewno nie będzie skuteczny?

Na samym początku rozważań na temat tego, czym jest instytucja czynnego żalu, warto zauważyć, że w niektórych sytuacjach nie może on być skuteczny. Będzie tak m.in. wtedy, gdy podatnik już został wezwany z powodu popełnionego czynu zabronionego, a sam ten czyn został udokumentowany przez organ ścigania czynności służbowej. Czynny żal „nie działa” także podczas wszczęcia postępowania kontrolnego oraz jeśli podatnik nakłaniał osobę trzecią do przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, oraz zorganizował w tym celu grupę.

Jak napisać czynny żal?

W piśmie wskazującym czynny żal powinny znaleźć się następujące informacje:

• dane podatnika,
• opis popełnionego czynu,
• okoliczności, w których podatnik się go dopuścił,
• ewentualni współpracownicy w tym czynie, jeżeli takowi byli,
• deklaracja terminu, w którym podatnik zobowiązuje się naprawić swój błąd lub informacja o tym, że został on już naprawiony.

Czynny żal a odsetki

Warto pamiętać o tym, że skorzystanie z czynnego żalu nie zwalnia podatnika z opłacenia naliczonych odsetek, jeżeli mowa o opóźnieniach w odprowadzaniu podatków. Pismo do urzędu skarbowego, wyjaśnienie motywów wykonania czynu zabronionego i deklaracja poprawy służą jedynie temu, by uniknąć kary administracyjnej, np. mandatu. Czynny żal nie jest jednak tym samym, co podanie o umorzenie należnych odsetek, wywiązanie się z obowiązków podatkowych itp.

Sprawdź, jak dokonać zmiany urzędu skarbowego.

Niezłożenie deklaracji w terminie – co robić?

Często spotykanym w Internecie dokumentem jest wzór czynnego żalu przeznaczony do zastosowania, gdy podatnik chce uniknąć kary za niezłożenie deklaracji VAT w terminie wyznaczonym odgórnie. Powody są różne – nieznaczne przedłużenie urlopu przypadające akurat na termin składania deklaracji, trudna sytuacja rodzinna, np. nagła choroba rodziców, czy zwyczajny natłok obowiązków. Niezależnie od tych okoliczności, sięgając po wzór czynnego żalu przy niezłożeniu zeznania, musimy zawsze pamiętać o tym, by działać jak najszybciej. Najlepiej od razu w momencie, gdy zdamy sobie sprawę ze swojego przewinienia.

Tak jak napisano na początku tekstu, czynny żal do Urzędu Skarbowego będzie skuteczny tylko wtedy, gdy „wyprzedzimy” Urząd i poinformujemy go o swoim czynie zabronionym jeszcze zanim on sam „zorientuje się” o zaistnieniu owego czynu.

Sprawdź, jak napisać zaświadczenie o niezaleganiu US.

Czynny żal – jak napisać, by był skuteczny?

Przygotowując pismo do Naczelnika Urzędu Skarbowego, powinniśmy powołać się na ważne okoliczności, które doprowadziły nas do popełnienia czynu zabronionego. Zrozumiałe jest, że istotne okoliczności, jak np. uczestnictwo w poważnym wypadku, hospitalizacja, choroba bliskich czy opóźnienie lotu samolotem w ramach powrotu z zagranicy, mogą być powodem przeoczeniem wysłania deklaracji czy wykonania przelewu należnego podatku.

Jeżeli natomiast pismo do Urzędu Skarbowego nie zawiera opisu takich okoliczności, ponieważ te nie wystąpiły, można powołać się na fakt, że dokonany czyn był incydentem, tzn. wystąpił po raz pierwszy mimo prowadzenia działalności gospodarczej np. od kilku lat i wcześniejszego regulowania wszystkich zobowiązań oraz składania deklaracji w terminie.