Czas pracy kierowcy w podwójnej obsadzie – limity

Czas pracy kierowców jest kluczowym elementem regulacji w branży transportowej, mającym na celu zapewnienie bezpieczeństwa na drogach oraz ochronę zdrowia pracowników. W przypadku pracy w podwójnej obsadzie, gdzie co najmniej dwóch kierowców dzieli obowiązki podczas jednej trasy, istnieją specjalne limity i przepisy mające na celu maksymalizację efektywności przy jednoczesnym zachowaniu odpowiednich okresów odpoczynku dla obu kierowców. Sprawdź, co warto wiedzieć na temat jazdy w podwójnej obsadzie.

Praca w podwójnej obsadzie – czym jest?

Praca w podwójnej obsadzie to specyficzny model pracy w transporcie drogowym, gdzie co najmniej dwóch kierowców jest obecnych w kabinie pojazdu w celu prowadzenia pojazdu pomiędzy kolejnymi dziennymi okresami odpoczynku. Ta metoda organizacji pracy ma na celu umożliwienie dłuższych ciągłych okresów jazdy poprzez zmianę kierowców bez potrzeby długich przerw, co teoretycznie zwiększa efektywność transportu i zmniejsza czas dostawy. Jeden kierowca prowadzi pojazd, podczas gdy drugi kierowca odpoczywa w specjalnie przystosowanej do tego części pojazdu (jest to traktowane jako przerwa w jeździe ciągłej), co pozwala na rotację w czasie prowadzenia pojazdu bez zatrzymywania się na dłuższe okresy odpoczynku.

Taki system pracy jest szczególnie popularny w dalekich i czasochłonnych trasach międzynarodowych, gdzie ciągłość dostaw i szybkość dostarczenia ładunku są kluczowe. Praca w podwójnej obsadzie wymaga jednak dokładnego planowania i przestrzegania przepisów dotyczących czasu pracy i odpoczynku dla obu kierowców, aby zapewnić ich bezpieczeństwo i zdrowie, a także bezpieczeństwo innych uczestników ruchu drogowego.

Sprawdź, czym jest i ile wynosi kilometrówka.

Czas pracy kierowcy w podwójnej obsadzie – regulacje prawne

Regulacje dotyczące czasu pracy kierowców w Unii Europejskiej zostały zharmonizowane za pomocą rozporządzenia (WE) nr 561/2006, które określa m.in. maksymalne limity czasu jazdy, minimalne przerwy oraz okresy odpoczynku. Polskie przepisy są zgodne z tym rozporządzeniem i są implementowane przez odpowiednie krajowe akty prawne, takie jak ustawa o czasie pracy kierowców.

Rozporządzenie to rozróżnia między czasem pracy a czasem jazdy. Czas pracy obejmuje nie tylko samą jazdę, ale także inne zadania, takie jak załadunek i rozładunek, obsługa techniczna pojazdu, czy obowiązki administracyjne. Czas jazdy to czas faktycznego kierowania pojazdem.

Jazda w podwójnej obsadzie – czas pracy

Podwójna obsada oznacza, że w pojeździe przebywa dwóch kierowców, którzy na zmianę prowadzą pojazd, umożliwiając tym samym dłuższe trasy bez konieczności długich przerw. Taki system ma na celu zwiększenie efektywności operacji transportowych, ale także wymaga szczególnej uwagi w kontekście regulacji dotyczących czasu pracy i odpoczynku.

W przypadku podwójnej obsady, rozporządzenie UE pozwala na przedłużenie maksymalnego czasu jazdy do 21 godzin przed wymaganym okresem odpoczynku, pod warunkiem że każdy z kierowców będzie prowadzić pojazd nie dłużej niż 4,5 godziny na zmianę. Po tym czasie wymagana jest przerwa lub zmiana kierowcy.

Sprawdź, jak powinna wyglądać ewidencja czasu pracy kierowcy.

Limity czasu pracy i odpoczynku

Maksymalny czas jazdy dla kierowcy w ciągu jednego dnia wynosi 9 godzin, z możliwością przedłużenia do 10 godzin nie więcej niż dwa razy w tygodniu. Tygodniowy czas pracy w podwójnej obsadzie wynosi maksymalnie 56 godzin, przy czym całkowity czas pracy w dwutygodniowym okresie rozliczeniowym nie może przekroczyć 90 godzin.

Dla kierowców pracujących w podwójnej obsadzie istotne są także regulacje dotyczące odpoczynków. Codzienny odpoczynek skrócony może wynosić minimum 9 godzin (zamiast standardowych 11) pod warunkiem rekompensaty. W przypadku pracy w podwójnej obsadzie każdy z kierowców musi mieć zapewniony regularny tygodniowy odpoczynek po maksymalnie 6 dniach pracy.

Zobacz, jak zarządzać czasem pracy w firmie transportowej.

Czas pracy kierowcy w podwójnej obsadzie – tabela

Zastanawiasz się, jak może wyglądać typowy podział czasu pracy w systemie podwójnej obsady? Aby rozwiać wszelkie pytania, niżej przedstawiamy tabelę z przykładowym schematem organizacji czasu pracy dla dwóch kierowców.

Przekroczenie czasu pracy w podwójnej obsadzie

Przekroczenie maksymalnego czasu wszystkich aktywności kierowcy może prowadzić do poważnych konsekwencji, zarówno dla kierowców, jak i dla pracodawców. Nadmierna praca bez odpowiednich okresów odpoczynku zwiększa ryzyko wypadków drogowych z powodu zmęczenia kierowców. W związku z tym, organy kontroli drogowej szczególnie surowo podchodzą do naruszeń przepisów w tym zakresie.

W przypadku stwierdzenia przekroczenia dozwolonych limitów, kierowcy oraz firmie transportowej mogą zostać nałożone sankcje finansowe, które w zależności od kraju mogą być bardzo wysokie. Ponadto powtarzające się naruszenia mogą skutkować dalszymi restrykcjami, w tym zawieszeniem licencji transportowej firmy. W skrajnych przypadkach, szczególnie gdy naruszenie przepisów przyczyniło się do wypadku, kierowcy mogą nawet stawić czoła konsekwencjom karnym.

Zalety i wady pracy w podwójnej obsadzie

Jazda w podwójnej obsadzie wprowadza do branży transportowej dynamiczne zmiany, przede wszystkim poprzez znaczące zwiększenie efektywności operacyjnej. Pozwala ona na nieprzerwaną jazdę przez rozszerzone okresy, co przekłada się na szybsze dostawy i optymalizację wykorzystania floty. Obecność drugiego kierowcy nie tylko podnosi poziom bezpieczeństwa dzięki możliwości wzajemnego monitorowania, ale również tworzy przestrzeń do bezpośredniego przekazu wiedzy i doświadczenia, czyniąc z podwójnej obsady doskonałą platformę do praktycznego szkolenia nowych pracowników. Sprawniejsze procesy załadunku i rozładunku, szybka reakcja na nieoczekiwane wyzwania drogowe oraz nieustanne zabezpieczenie ciężarówki i ładunku dodatkowo podkreślają wartość tego modelu pracy.

Jednakże, za tą efektywnością kryją się również wyzwania, które nie mogą pozostać niezauważone. Znacznie zwiększone koszty pracownicze wynikające z konieczności zatrudnienia dodatkowych kierowców i ich wynagrodzeń są jednym z oczywistych obciążeń dla przedsiębiorstw. Koordynacja i planowanie grafików w taki sposób, aby harmonijnie współgrały z wymogami prawnymi i logistycznymi, stanowi kolejne logistyczne wyzwanie. Ponadto, dłuższe okresy aktywności i ograniczenia związane z odpoczynkiem w warunkach kabiny mogą odbijać się negatywnie na zdrowiu i samopoczuciu kierowców. Niewystarczająco regenerujące przerwy, często przypadające w mniej sprzyjających porach, oraz konieczność dzielenia ograniczonej przestrzeni mogą prowadzić do napięć i konfliktów, które zakłócają harmonię pracy zespołowej.

Czas pracy kierowcy w podwójnej obsadzie a tachograf

Monitorowanie czasu pracy kierowców przy użyciu tachografu jest obowiązkowe, niezależnie od liczby kierowców w kabinie pojazdu. Zapewnienie dokładnego rejestrowania danych przy pracy w podwójnej obsadzie może wydawać się wyzwaniem, lecz w praktyce proces ten jest stosunkowo prosty i wymaga jedynie odpowiedniej uwagi. Kluczowym elementem jest właściwe zarządzanie kartami tachografu, zwłaszcza podczas zmiany kierowców. Tachografy są wyposażone standardowo w dwa sloty na karty: jeden przeznaczony dla aktywnego kierowcy, rejestrujący czas prowadzenia pojazdu, oraz drugi odnotowujący dyspozycyjność drugiego kierowcy. Za czas pozostawania w dyspozycyjności pracownik powinien otrzymać przynajmniej połowę stawki godzinowej.

Aby zachować ciągłość i poprawność danych, ważne jest, aby kierowcy podczas zamiany miejsc dokonywali także zamiany kart w tachografie, zwracając uwagę, by nie oznaczać tej czynności jako zakończenia i ponownego rozpoczęcia pracy. Takie oznaczenia są zarezerwowane wyłącznie dla momentów pomiędzy dziennym okresem odpoczynku lub tygodniowym okresem odpoczynku a ponownym rozpoczęciem pracy. Prawidłowe umiejscowienie kart w odpowiednich slotach gwarantuje, że czas pracy każdego z kierowców w podwójnej obsadzie będzie dokładnie rejestrowany, zapewniając zgodność z przepisami i transparentność w dokumentacji.

Zapoznaj się z naszym wszechstronnym systemem do zarządzania i planowania czasu pracy, oferującym opcje takie jak: ewidencja czasu pracy pracowników, grafik pracy online oraz program RCP.