System czasu pracy w ruchu ciągłym – omówienie

W niektórych firmach konieczne jest kontynuowanie pracy w sposób ciągły, czyli przez 24 godziny i 7 dni w tygodniu. Taka organizacja czasu pracy znajduje zastosowanie przede wszystkim w branżach, gdzie procesy technologiczne lub potrzeby ludności wymagają nieprzerwanego funkcjonowania. W takich przypadkach często stosuje się specyficzny system czasu pracy zwany systemem pracy w ruchu ciągłym. Jakie są jego zasady według Kodeksu pracy i jak planować harmonogram pracy w tym systemie? O tym wszystkim przeczytasz w poniższym artykule.

Czym jest system pracy w ruchu ciągłym?

System czasu pracy w ruchu ciągłym to specyficzna organizacja czasu pracy, w której dopuszcza się przedłużenie czasu pracy do 43 godzin przeciętnie na tydzień w maksymalnie 4-tygodniowym okresie rozliczeniowym. Jednego dnia w niektórych tygodniach okresu rozliczeniowego można przedłużyć dobowy wymiar czasu pracy do 12 godzin.

W związku z powyższym w 4-tygodniowym okresie rozliczeniowym można dokonać przedłużenia dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin w trzech tygodniach, a w 2-tygodniowym już tylko w jednym tygodniu.

Z kolei liczba godzin odpowiadająca przedłużonemu u danego pracodawcy tygodniowemu wymiarowi czasu pracy nie może przekraczać 4 godzin w każdym tygodniu, w którym następuje przedłużenie czasu pracy.

Sprawdź także inne systemy czasu pracy.

Kiedy może być stosowana praca w ruchu ciągłym?

System pracy w ruchu ciągłym może być stosowany tylko w określonych przypadkach, gdy:

• praca nie może zostać wstrzymana ze względu na technologię produkcji,
• praca nie może być wstrzymana ze względu na konieczność ciągłego zaspokajania potrzeb ludności.

Oznacza to, że praca w tym systemie musi być kontynuowana w sposób ciągły, czyli przez 24 godziny.

Praca w ruchu ciągłym a nadgodziny

Za każdą godzinę pracy powyżej 8 godzin na dobę w dniu wykonywania pracy w przedłużonym wymiarze czasu pracy pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100%. Jednak mimo tego, że za te dodatkowe godziny pracy przysługuje dodatek do wynagrodzenia, to czas ten nie jest traktowany jako nadgodziny.

Wszak nadgodziny w systemie ruchu ciągłym występują po przekroczeniu normy dobowej lub przedłużonego wymiaru dobowego (12 godzin). W związku z tym, jeśli w danym dniu przewidziane jest 12 godzin pracy, wówczas pierwszą godziną nadliczbową będzie 13. godzina pracy.

Sprawdź, co powinieneś wiedzieć o pracy w godzinach nadliczbowych.

Wymiar czasu pracy w systemie pracy w ruchu ciągłym

W systemie pracy w ruchu ciągłym obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym oblicza się nieco inaczej niż w pozostałych systemach. Oto krok po kroku jak powinno się to odbywać zgodnie z art. 138 § 3 Kodeksu pracy:

1. Pomnożyć 8 godzin razy liczbę dni kalendarzowych przypadających w danym okresie rozliczeniowym z wyłączeniem niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy, wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy.
2. Dodać do otrzymanego wyniku liczbę godzin odpowiadającą przedłużonemu u danego pracodawcy tygodniowemu wymiarowi czasu pracy.

Przykład:

Pan Adam pracuje w systemie pracy w ruchu ciągłym. Trzy razy w okresie rozliczeniowym obowiązuje go przedłużony wymiar czasu pracy wynoszący 12 godzin na dobę. Ile wynosi jego wymiar czasu pracy w styczniu 2025 roku, biorąc pod uwagę, że obowiązuje go 4-tygodniowy okres rozliczeniowy rozpoczynający się 1 stycznia?

Okres rozliczeniowy: 01–29.01.2025 (4 tygodnie)

W styczniu przypadają 2 dni świąteczne: 16 h 

Dzienny przedłużony wymiar czasu pracy to dodatkowe 4 godziny

20 dni × 8 h = 160 h

160 h – 16 h = 144 h 

Teraz przejdźmy do obliczenia przedłużonego tygodniowego wymiaru czasu pracy:

4 h × 3 = 12 h 

144 h + 12 h = 156 h

Wymiar czasu pracy Pana Adama w styczniu 2025 r. to 156 h.

Praca w ruchu ciągłym a grafik pracy

Układanie grafiku w systemie czasu pracy w ruchu ciągłym może być nieco bardziej skomplikowane niż w przypadku innych systemów czasu pracy. Konieczne jest tutaj stosowanie krótkiego okresu rozliczeniowego, który nie pokrywa się z pełnym miesiącem, co może utrudniać rozliczenia. Jeśli 4-tygodniowy okres rozliczeniowy rozpoczniemy 1 stycznia, to zakończy się on 29 stycznia. Zatem kolejny przypadnie od 30 stycznia do 27 lutego. Ponadto wymiar czasu pracy znacznie różni się od standardowego, więc konieczne są samodzielne jego wyliczenia.

Jednak oprócz powyższych informacji pozostałe zasady są niezmienne, takie jak doba pracownicza, 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego i 35 godzin odpoczynku tygodniowego. Tak samo obowiązuje tutaj przeciętnie 5-tygodniowy tydzień pracy oraz co najmniej 1 wolna niedziela raz na 4 tygodnie w okresie rozliczeniowym.

Jak łatwo ułożyć grafik w systemie pracy w ruchu ciągłym?

Aby ułatwić sobie układnie grafiku pracy w systemie czasu pracy w ruchu ciągłym, warto skorzystać z możliwości, jakie zapewnia technologia. Jednym z rozwiązań jest program Kadromierz. Umożliwia on szybkie i intuicyjne układnie harmonogramu w wybranym systemie czasu pracy z zachowaniem wszelkich zasad Kodeksu pracy. Platforma między innymi przypomina o istotnych przepisach, a w przypadku nieprawidłowości ostrzega o konieczności poprawy, aby zachować zgodność z prawem. System także samodzielnie oblicza ilość zaplanowanych godzin, który porównuje do zapotrzebowania.

Oprócz tego oferuje wiele innych funkcji, takich jak składanie dyspozycyjności i wniosków urlopowych, wymianę zmian czy rejestrację i ewidencję czasu pracy.