Czas pracy farmaceuty w aptece – jak ułożyć grafik pracy?

Zarządzanie czasem pracy w aptece to kluczowy element prowadzenia działalności. Dobrze ułożony grafik pracy pozwala nie tylko na przestrzeganie przepisów, ale także na zmniejszenie kosztów pracy oraz zwiększenie satysfakcji personelu i klientów. Poniżej przedstawiamy najważniejsze aspekty, które należy wziąć pod uwagę podczas układania rozkładu czasu pracy w aptece.

Czas pracy farmaceuty w aptece ogólnodostępnej a przepisy prawne

Temat czasu pracy farmaceuty w aptece budzi wiele pytań. Wiele osób zastanawia się, czy skoro zawód farmaceuty wpisany jest do katalogu samodzielnych zawodów medycznych, to podlega pod przepisy art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2021 r. poz. 711). Otóż nie, apteka ogólnodostępna nie jest podmiotem leczniczym. W związku z tym nie obowiązuje w niej norma czasu pracy 7 godzin 35 minut na dobę i przeciętnie 37 godzin 55 minut w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Czas pracy farmaceuty w aptece jest regulowany przez Kodeks pracy. W związku z tym aptekę obowiązują standardowe przepisy dotyczące czasu pracy, takie jak w przypadku innych pracowników np. sklepu.

Jednak oprócz przepisów Kodeksu konieczne jest przestrzeganie prawa farmaceutycznego. Zgodnie z nim w godzinach otwarcia apteki, w tym także w trakcie dyżuru nocnego, zawsze powinien być obecny przynajmniej jeden magister farmacji. W związku z tym planując rozkład czasu pracy, należy dostosować pozostałą obsadę personelu do obecności uprawnionych osób do samodzielnego prowadzenia zmiany.

Norma czasu pracy farmaceuty w aptece ogólnodostępnej

Zgodnie z Kodeksem pracy standardowy czas pracy nie może przekraczać 8 godzin dziennie i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Wyjątek stanowi równoważny system czasu pracy, system weekendowy, system pracy w ruchu ciągłym oraz system skróconego tygodnia pracy.

Oczywiście dla farmaceutów, jak i innych pracowników, możliwe jest stosowanie różnych systemów czasu pracy m.in. wyżej wymienionych wyjątków. Wówczas dzienna norma czasu pracy, jak i długość okresu rozliczeniowego zależy od wyboru systemu.

Wybór systemu czasu pracy w aptece

System czasu pracy w aptece powinien być dostosowany do specyfiki funkcjonowania placówki. Apteki mogą działać w różnych godzinach, w tym również w systemie całodobowym, co wymaga elastycznego podejścia do planowania pracy personelu. Niekoniecznie zawsze sprawdzi się podstawowy system czasu pracy o regularnych godzinach zmian. Przyjrzyjmy się zatem dwóm głównym systemom czasu pracy, które mogą sprawdzić się w przypadku Twojej apteki.

• Podstawowy system czasu pracy

  Jak już wspomniałam, podstawowy system czasu pracy wymaga przestrzegania standardowych 8 godzin pracy dziennie, 5 dni w tygodniu i przeciętnie 40 godzin tygodniowo w maksymalnie 4-miesięcznym okresie rozliczeniowym. Godziny pracy nie muszą jednak być stałe od poniedziałku do piątku. Jak najbardziej można wprowadzić tu pracę w systemie zmianowym, a także pracę w soboty czy w niedziele.

• Równoważny system czasu pracy

  Równoważny system czasu pracy jest elastycznym rozwiązaniem pozwalającym na dostosowanie godzin pracy do specyficznych potrzeb apteki. W odróżnieniu od standardowego – 8-godzinnego dnia pracy, system równoważny umożliwia wydłużenie dobowego wymiaru pracy do 12 h. Jednak pod warunkiem, że zrekompensuje się go krótszą zmianą w kolejnych dniach lub dniem wolnym, aby nie przekroczyć przeciętnie 40 h tygodniowo w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres rozliczeniowy w równoważnym systemie czasu pracy może być przedłużony, nie więcej jednak niż do 3 miesięcy.

Rozkład czasu pracy w aptece – o czym pamiętać?

Układając grafik pracy farmaceutów i techników farmacji, oprócz kwestii systemu czasu pracy i okresu rozliczeniowego należy zwrócić uwagę na kilka innych kluczowych kwestii:

1. Wymiar czasu pracy – aby prawidłowo zaplanować grafik pracy, należy określić liczbę godzin, którą pracownicy muszą przepracować w danym okresie rozliczeniowym.

2. Odpoczynek dzienny i tygodniowy – bez względu na system czasu pracy należy niezmiennie przestrzegać zasady co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego oraz 35 godzin odpoczynku tygodniowego.

3. Doba pracownicza – planując rozkład czasu pracy w aptece, nie można ustalać kolejnej zmiany w ramach tej samej doby pracowniczej tzn. poniżej 24 godzin po rozpoczęciu poprzedniej.

4. Jedna wolna niedziela raz na 4 tygodnie – w aptekach czynnych także w niedziele konieczne jest przestrzeganie zasady minimum 1 wolnej niedzieli dla pracownika raz na 4 tygodnie.

Pamiętaj, rozkład czasu pracy musi być przekazany pracownikom minimum z 7-dniowym wyprzedzeniem.

Co jeszcze należy wziąć pod uwagę, planując rozkład czasu pracy w zawodzie farmaceuty?

Oprócz powyższych wymogów z zakresu prawa pracy warto także brać pod uwagę inne kwestie m.in. dyspozycyjność pracowników i zapotrzebowanie na personel.

Dyspozycyjność pracowników

Mimo tego, że przepisy prawa nie nakładają na pracodawcę obowiązku zbierania dyspozycyjności pracowników, to jednak warto to robić. Praca w nieregularnych godzinach wymaga od pracowników dużej elastyczności, co może nadwyrężać ich życie prywatne. Z tego względu dobrą praktyką w firmie jest wprowadzenie comiesięcznego zbieranie próśb grafikowych. Mogą one nie tylko pozytywnie wpłynąć na morale zespołu, ich satysfakcję i zaangażowanie, ale również ograniczyć ilość nagłych nieobecności, które znacząco zaburzają funkcjonowanie aptek.

Zapotrzebowanie na personel

Rozkład czasu pracy pracowników w aptece powinien być dostosowany do zapotrzebowania lokalu w określonych dniach, godzinach, a nawet porach roku. Należy zatem mierzyć natężenie ruchu czy po prostu utarg w określonym czasie i zgodnie z danymi planować grafik. Dzięki temu podczas dużego natężenia klientów w aptece zaplanujesz więcej pracowników na zmianie, a w dni lub godziny spokojniejsze, zmniejszysz liczbę „zbędnego” personelu. Pozwoli Ci to znacząco zredukować koszty pracy i poprawić efektywność pracowników.

Sprawdź, jak planować grafik pracy na podstawie metryk budżetu.

Skuteczny grafik pracy w aptece dzięki Kadromierzowi

Wykorzystanie nowoczesnych narzędzi do zarządzania czasem pracy, takich jak Kadromierz, może znacząco ułatwić proces planowania grafiku w aptece. Kadromierz pozwala na błyskawiczne generowanie grafików, które uwzględniają zarówno przepisy prawa pracy, jak i dyspozycyjność pracowników oraz zapotrzebowanie na personel.

System ten zapewnia pełną przejrzystość, dzięki czemu podczas planowania zmian widzisz, kto jest dostępny w danym czasie oraz ilu pracowników musisz przydzielić, aby spełnić założenia zapotrzebowania. Jeśli włączysz funkcję zgodności grafiku z Kodeksem pracy, system poinformuje Cię za każdym razem w przypadku jakichkolwiek niezgodności z przepisami.

Oprócz tego Kadromierz posiada także wiele innych funkcji np. elektroniczne wnioski urlopowe czy automatyczną ewidencję czasu pracy generowaną dzięki rejestrowaniu czasu pracy przez pracowników w aptece.