Zakończenie współpracy – czyli co musisz wiedzieć o wypowiedzeniu umowy

Nawet w trakcie doskonale prosperującej współpracy może dojść do sytuacji, w której jedna ze stron zdecyduje się na jej zakończenie. Niezależnie od tego, czy będzie odbywać się to za obopólnym porozumieniem, czy w wyniku konfliktu, na pracodawcy i pracowniku ciąży konieczność załatwienia wszelkich niezbędnych formalności, związanych z wypowiedzeniem umowy. W jaki sposób można to zrobić oraz jakie prawa i obowiązki muszą spełniać zarówno podwładny, jak i przełożony? Zachęcamy do lektury!

Sposoby rozwiązania umowy o pracę

Wypowiedzenie umowy o pracę, to pojęcie oznaczające zakończenie dotychczasowej współpracy, między dwoma podmiotami. Co ciekawe, z jego zastosowania coraz chętniej korzystają z niego nie tylko pracodawcy, ale i zatrudnieni. Aby lepiej zrozumieć ich motywacje, warto zapoznać się z artykułem, dotyczącym najczęstszych powodów, przez których pracownicy decydują się na nieprzedłużenie umowy. Niewątpliwie jednak proces ten wymaga odpowiedniego przygotowania oraz postępowania zgodnie z obowiązującym prawem.

W pierwszej kolejności należy dookreślić sposób, w jaki zawarta wcześniej umowa zostanie rozwiązana. Zgodnie z Kodeksem pracy można przeprowadzić to poprzez:

• zawarcie porozumienia między stronami,
• oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem obowiązującego okresu wypowiedzenia,
• oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia,
• dookreślenie czasu, po którego upływie umowa przestaje obowiązywać.

Wypowiedzenie umowy za porozumieniem stron

Zarówno z perspektywy pracownika, jak i pracodawcy wypowiedzenie za porozumieniem stron jest najkorzystniejszą formą rozwiązania współpracy. W takim wypadku żadna ze stron nie jest zobowiązana do usprawiedliwiania swojej decyzji oraz stosowania okresu wypowiedzenia, a cały proces odbywa się bezkonfliktowo.

Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem

W przypadku rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem – na które może zdecydować się zarówno pracownik, jak i pracodawca – najistotniejsze jest przestrzeganie okresu wypowiedzenia, jaki obowiązuje pracownika z tytułu zawartej umowy, regulowanej przez Kodeks pracy. Jego długość zależy od rodzaju zatrudnienia – umowy na okres próbny, określony lub nieokreślony. Ponadto w ostatnim z przypadków obowiązkiem pracodawcy jest poinformowanie podwładnego o powodach swojej decyzji oraz możliwości odwołania się do sądu pracy, jeżeli uzna on, iż jest ona nieuzasadniona.

Jaki okres wypowiedzenia przysługuje pracownikowi?

Okres wypowiedzenia przysługujący osobom zatrudnionym na umowę o pracę to jeden z głównych aspektów regulowanych przez Kodeks pracy. W przypadku umowy na okres próbny pracownik może liczyć na:

• 3 dni – jeśli umowa była zawarta na 2 tygodnie,
• 1 tydzień – jeśli okres umowy mieścił się między 2 tygodniami a 3 miesiącami,
• 2 tygodnie – jeśli umowa była zawarta na więcej niż 3 miesiące.

W przypadku umowy na czas określony i nieokreślony okresy wypowiedzenia wynoszą kolejno:

• 2 tygodnie – jeśli okres zatrudnienia nie przekroczył 6 miesięcy,
• 1 miesiąc – jeśli przekroczył 6 miesięcy,
• 3 miesiące – jeśli zatrudnienie trwa dłużej niż 3 lata.

Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia

Ostatnim sposobem rozwiązywania umowy o pracę jest zakończenie współpracy bez wypowiedzenia. Takie działanie jest jednak możliwe wyłącznie w szczególnych sytuacjach, kiedy pracownik:

• w sposób drastyczny naruszy należące do niego obowiązki,
• popełni przestępstwo w trakcie odbywania stosunku pracy,
• utraci uprawnienia potrzebne do wykonywania pracy.

Dodatkowo w trybie natychmiastowym może zostać rozstrzygnięty stosunek pracy z osobami, których niezdolność do pracy powstała na skutek choroby lub których nieobecność (choć usprawiedliwiona) trwa dłużej niż 1 miesiąc. Od momentu otrzymania powodu do rozwiązania umowy z danym pracownikiem, pracodawca zyskuje miesiąc na przeprowadzenie całego procesu zakończenia współpracy.

Natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę może nastąpić także z woli pracownika. Ma on taką możliwość wtedy, kiedy uzyska potwierdzenie – np. w postaci zaświadczenia lekarskiego – że wykonywana przez niego praca odbywa się w szkodliwych warunkach, które mogą mieć negatywny wpływ na jego życie lub zdrowie. Podstawę do wypowiedzenia współpracy stanowi także sytuacja, w której przełożony w diametralny sposób naruszy zasady obowiązujące go z tytułu stosunku pracy (np. nie będzie terminowo wypłacał wynagrodzenia).

Jak napisać wypowiedzenie?

Gdy jedna ze stron decyduje się na wypowiedzenie umowy o pracę, jej obowiązkiem będzie przygotowanie niezbędnych dokumentów. Oświadczenie o zakończeniu współpracy powinno zostać sporządzone w formie pisemnej oraz doręczone osobiście lub – jeżeli nie jest to możliwe – poprzez korespondencję pocztową. W niektórych przypadkach akceptuje się także formę ustną. Przyjmować może ją choćby wypowiedzenie umowy zlecenie.

Niemniej jest to o tyle istotny dokument, iż warto mieć zawsze potwierdzenie. Wypowiedzenie umowy o pracę powinno składać się ze ściśle określonych elementów:

• daty i miejscowości,
• podstawowych danych personalnych pracodawcy i pracownika,
• daty zawarcia umowy,
• przyczyny rozwiązania stosunku pracy (jeżeli jest to przewidziane),
• podpisów obu stron.

Aby nie pominąć żadnego z elementów, warto zastosować gotowy wzór na wypowiedzenie umowy o pracę.

Zakończenie współpracy: prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy

Rozwiązanie umowy dla obu stron wiąże się z koniecznością przestrzegania pewnych określonych reguł. W pierwszej kolejności należy pamiętać, że w trakcie okresu wypowiedzenia, w dalszym ciągu obowiązkiem pracownika jest świadczenie pracy na rzecz pracodawcy. Jeżeli jednak zdecyduje on inaczej, zatrudniony może zostać oddelegowany od dotychczas pełnionych obowiązków.

Kolejny aspekt stanowią dni wolne, które przysługują pracownikowi w celu poszukiwania nowego miejsca pracy. Obowiązkiem pracodawcy jest udzielenie zatrudnionemu czasu wolnego, zgodnie z regułami Kodeksu pracy. Istotną kwestię stanowi także urlop wypoczynkowy, który powinien zostać przez podwładnego wykorzystany do końca czasu trwania umowy. Jeżeli nie jest to możliwe, za niewykorzystane dni wypoczynkowe przysługuje mu stosowny ekwiwalent pieniężny.

Wypróbuj za darmo