Pracownik na umowie zlecenie a zwolnienie lekarskie

W przypadku pracowników zatrudnionych na etacie zasady wynagrodzenia podczas zwolnienia lekarskiego są jasne – zazwyczaj otrzymują oni 80% wynagrodzenia, z wyjątkiem nieobecności spowodowanej wypadkiem przy pracy lub zwolnieniem ciążowym. Jak jednak wygląda sytuacja osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia? Z artykułu dowiesz się, czy obejmuje ich ubezpieczenie chorobowe i czy mają prawo do zasiłku chorobowego.

Umowa zlecenie a chorobowe – co warto wiedzieć?

Ubezpieczenia społeczne, w tym ubezpieczenie chorobowe, dają zatrudnionym prawo do zasiłku w razie choroby lub macierzyństwa. Natomiast ubezpieczenie zdrowotne pozwala na korzystanie z bezpłatnej opieki medycznej, zarówno ambulatoryjnej, jak i szpitalnej. Składki chorobowe pobiera Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a następnie przekazuje je do Narodowego Funduszu Zdrowia.

Pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy zlecenia objęci są obowiązkowo ubezpieczeniem:

• emerytalnym,
• rentowym,
• zdrowotnym.

Przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego jest dobrowolne. Przepisy nie nakładają na zleceniodawcę obowiązku informowania zleceniobiorcy o możliwości przystąpienia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Zleceniobiorca sam powinien wystąpić z takim wnioskiem do pracodawcy. W przeciwnym razie nie będzie miał prawa do płatnego zwolnienia lekarskiego na umowie zlecenia lub zasiłku macierzyńskiego. Do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego nie mogą jednak przystąpić studenci poniżej 26. roku życia oraz osoby podlegające dobrowolnym składkom emerytalno-rentowym.

Umowa zlecenie a L4 – kiedy przysługuje?

Osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenie mogą nabyć prawo do zasiłku chorobowego, ale muszą spełniać określone warunki. Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zleceniobiorca nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego okresu ubezpieczenia chorobowego. Do tego okresu wlicza się również wcześniejsze okresy ubezpieczenia chorobowego, jeśli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Umowa zlecenie a zwolnienie lekarskie od pierwszego dnia ubezpieczenia

Istnieją pewne wyjątki, kiedy zasiłek chorobowy przysługuje od pierwszego dnia ubezpieczenia, bez konieczności spełnienia wymogu 90 dni. Zgodnie z art. 4 ust. 3-4 ustawy, prawo do zasiłku chorobowego od pierwszego dnia ubezpieczenia przysługuje:

• absolwentom szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia szkoły, lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych,
• w przypadku, gdy niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,
• ubezpieczonym obowiązkowo, którzy mają wcześniejszy, co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego,
• posłom i senatorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji.

Zasiłek chorobowy z tytułu umowy zlecenia – ile wynosi?

Składka na ubezpieczenie chorobowe wynosi 2,45% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenie mogą dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia chorobowego.

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego dla zleceniobiorców, którzy dobrowolnie przystąpili do tego ubezpieczenia, to średnie miesięczne zarobki z umowy zlecenie z ostatnich 12 miesięcy, od których były odprowadzane składki na ubezpieczenie chorobowe lub wypadkowe. Kwotę tę ustala się po odliczeniu 13,71% podstawy wymiaru składek, co odpowiada wartości składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe oraz chorobowe), jak określono w art. 3 pkt 1 i art. 47 ust. 3 tej ustawy.

Zgodnie z art. 43 i 44 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa zleceniobiorcy przysługuje zasiłek chorobowy w wysokości:

• 80% podstawy – w przypadku choroby,
• 70% podstawy – w przypadku pobytu w szpitalu.

Z kolei zgodnie z art. 46 i 50 tej ustawy zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy przysługuje, jeśli niezdolność do pracy:

• przypada w okresie ciąży,
• powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów lub zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów,
• wynika z wypadku w drodze do pracy lub z pracy.

Zasiłek chorobowy jest wypłacany za każdy dzień niezdolności do pracy, wliczając w to dni wolne od pracy, jednak nie dłużej niż przez 182 dni. Jeśli niezdolność do pracy jest spowodowana chorobą zakaźną, taką jak gruźlica, okres ten wydłuża się do 270 dni, co wynika z art. 8 ust. 1 pkt 2 tej ustawy.

Świadczenie chorobowe na umowie zlecenie – przykład obliczeń

Pani Anna zatrudniona na podstawie umowy zlecenie zgłosiła się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i opłacała składki na to ubezpieczenie przez wymagany okres. Załóżmy, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe w miesiącu poprzedzającym chorobę wynosiła 5000 zł brutto. W przypadku zachorowania pani Anna ma prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 80% podstawy wymiaru składki. Obliczenie miesięcznego zasiłku wyglądałoby następująco:

5000 zł × 80% = 4000 zł

Zasiłek ten jest wypłacany za każdy dzień niezdolności do pracy, dlatego, aby obliczyć dzienną stawkę, należy podzielić miesięczny zasiłek przez liczbę dni kalendarzowych w miesiącu. Przyjmując, że miesiąc ma 30 dni, dzienna stawka wynosi:

4000 zł / 30 = 133,33 zł

Jeśli pani Anna była niezdolna do pracy przez 10 dni, otrzyma zasiłek chorobowy w wysokości:

133,33 zł × 10 = 1333,30 zł

Zasiłek chorobowy po wygaśnięciu umowy

Zgodnie z art. 7 ustawy zasiłek chorobowy przysługuje również osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, o ile spełnia określone warunki. Przede wszystkim, niezdolność ta musi trwać bez przerwy co najmniej 30 dni i powstać w odpowiednim terminie po zakończeniu ubezpieczenia chorobowego.

W przypadku typowych chorób zasiłek chorobowy jest przyznawany, jeśli niezdolność do pracy pojawi się w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego. Oznacza to, że jeśli pracownik na umowie zlecenie, który zgłosił się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, zachoruje w ciągu dwóch tygodni od zakończenia umowy i jego choroba trwa bez przerwy przez co najmniej 30 dni, ma prawo do zasiłku chorobowego.

Jeżeli jednak niezdolność do pracy jest wynikiem choroby zakaźnej o okresie wylęgania dłuższym niż 14 dni lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po upływie tego okresu, pracownik może ubiegać się o zasiłek chorobowy, jeśli niezdolność do pracy wystąpi w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia. Przykładem może być gruźlica, gdzie objawy mogą pojawić się znacznie później po zakażeniu.

Osoba spełniająca te warunki powinna zgłosić się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z odpowiednią dokumentacją medyczną i wnioskiem o przyznanie zasiłku chorobowego. Ważne jest, aby wniosek był złożony nie później niż 6 miesięcy od daty powstania niezdolności do pracy, aby zachować prawo do świadczenia.

Kadromierz to innowacyjne narzędzie, które rewolucjonizuje zarządzanie zasobami ludzkimi w firmie. Zarejestruj się już teraz, aby cieszyć się wygodą i efektywnością w planowaniu grafiku pracy, który pozwala na elastyczne i intuicyjne dopasowanie godzin do potrzeb Twojego zespołu. Nasza aplikacja zapewnia precyzyjną rejestrację czasu pracy, co umożliwia dokładne monitorowanie obecności pracowników. Kadromierz to również niezastąpione wsparcie w zarządzaniu urlopami oraz nieobecnościami, w tym zwolnieniami lekarskimi na umowie zlecenie – dzięki temu masz pełną kontrolę nad dostępnością personelu i szybkim planowaniem zastępstw. Dołącz do Kadromierza i uprość swoje procesy kadrowe.