Praca sezonowa – wszystko, co musisz o niej wiedzieć

Oferty pracy sezonowej w miesiącach poprzedzających okres wakacyjny można spotkać na każdym kroku. Nie jest to jednak jedyny czas, kiedy pracodawcy poszukują pracowników sezonowych. Dowiedz się, na czym polega praca sezonowa i na jakich warunkach sporządzane są umowy.

Czym jest praca sezonowa?

Definicji pracy sezonowej nie odnajdziemy ani w Kodeksie pracy, ani w innych przepisach prawa pracy. Możemy jednak odwołać się do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 1986 r., sygn. III URN 20/86, w którym stwierdzono, że praca sezonowa oznacza pracę wykonywaną przez część roku, związaną z określonym sezonem, z właściwą porą roku, a zwłaszcza z warunkami atmosferycznymi. W związku z tym praca w sezonie jest rodzajem tymczasowego zatrudnienia ściśle powiązanym z porą roku, warunkami pogodowymi oraz sektorem gospodarki.

Pośród prac sezonowych największym zainteresowaniem cieszą się te dotyczące zbiorów. Wielu pracodawców szuka pracowników gotowych pracować w miesiące letnie, zbierając owoce lub warzywa. Oferty dotyczą również pracy w budkach z goframi, lodami czy zimnymi napojami nad morzem. Sektor turystyczny poszukuje również animatorów, kelnerów, kucharzy czy opiekunów pól kempingowych.

Mimo tego, że pracownicy sezonowi kojarzą się głównie z osobami młodymi – uczniami i studentami – to jednak w praktyce pracę sezonową może podjąć każdy.

Ile trwa praca sezonowa?

Zgodnie z samym znaczeniem terminu pracy sezonowej definiuje ono w pewnym sensie czas jej trwania tzn. – sezon. Oznacza to, że zatrudnienie może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy i zależy od zapotrzebowania na pracę w danym okresie oraz zawartej umowy.

Najwięcej pracowników sezonowych poszukuje się w okresie wakacyjnym, feryjnym oraz zbiorów. Nie jest to jednak jedyny czas tego rodzaju zatrudnienia. Pracownik sezonowy może być zatrudniony także w okresie zimowym oraz w każdym innym okresie uwarunkowanym czasowym zapotrzebowaniem na zatrudnienie.

Umowa o pracę sezonową

Warunki umowy zależą od tego, jaki rodzaj umowy zostanie podpisany przez obie strony. Wyróżnia się pięć typów umów dla pracowników sezonowych:

• umowę o pracę na czas określony,
• umowę zlecenie,
• praktykę absolwencką,
• umowę o pracę tymczasową,
• umowę o pomoc przy zbiorach.

Umowa o pracę na czas określony dla pracy sezonowej

Jedną z możliwości zatrudnienia w przypadku pracy sezonowej jest umowa o pracę na czas określony. Umowa zawierana jest z pracownikiem sezonowym na czas zapotrzebowania na pracę w danym okresie. W odróżnieniu od standardowej umowy na czas określony – nie ma tutaj żadnych limitów wynikających z art. 25 (1) § 1 Kodeksu pracy. Z tego względu taką umowę o pracę sezonową można zawierać więcej niż 3 razy oraz na łączny czas trwania dłuższy niż 33 miesiące.

Umowa zlecenie dla pracownika sezonowego

Najczęściej stosowanym rodzajem dokumentu potwierdzającego zawarcie współpracy jest umowa zlecenie. Znacznie różni się ona od umowy o pracę, ponieważ nie jest regulowana przez Kodeks pracy a przez kodeks cywilny. Różnice polegają m.in. na tym, że zleceniobiorca nie może skorzystać z płatnego urlopu wypoczynkowego, umowę można zerwać z dnia na dzień, a ponadto nie obowiązują limity czasu pracy oraz dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych. Wyjątek stanowią sytuacje, gdy w umowie ustalono inaczej.

Umowa zlecenie jest szczególnie chętnie wybierana przez młodych oraz ich zleceniodawców ze względu na to, że nie mają oni obowiązku płacenia składek ZUS do 26. roku życia.

Warto przypomnieć, że mimo to zleceniodawca znajduje się w innej sytuacji niż pracodawca – nie może on narzucić zleceniobiorcy wykonywania pracy określonego rodzaju w miejscu i w określonym czasie pod kierownictwem zleceniodawcy. Takie działanie mogłoby zostać uznane za zastępowanie umowy o pracę umową cywilnoprawną, przy zachowaniu warunków typowych dla umowy o pracę, co jest niedopuszczalne.

Sprawdź, czym różni się umowa zlecenie a umowa o pracę lub jak wygląda umowa zlecenie dla studenta.

Umowa o pracę tymczasową z pracownikiem sezonowym

Mówiąc o umowie o pracę tymczasową, nie można pominąć faktu, że jest ona zawierana między pracownikiem a pracodawcą za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej. Taka współpraca może trwać maksymalnie 18 miesięcy, raz na 36 miesięcy, jeśli osoba zainteresowana pracą sezonową korzysta z usług tego samego pośrednika.

Umowa o pomoc przy zbiorach

Umowa o pomoc przy zbiorach została uregulowana przez art. 91a ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Umowa jest dokumentem cywilnoprawnym umożliwiającym pracownikom sezonowym wspieranie rolników w:

• zbieranie chmielu, owoców, warzyw, tytoniu, ziół lub roślin zielarskich;
• usuwania zbędnych części roślin,
• klasyfikowaniu lub sortowaniu chmielu, owoców, warzyw, tytoniu, ziół lub roślin zielarskich, lub wykonywanie innych czynności mających na celu przygotowanie tych surowców do transportu, przechowywania lub sprzedaży, lub związanych z pielęgnowaniem i poprawą jakości plonów.

Ten rodzaj umowy może zostać podpisany na nie więcej niż 180 dni w roku kalendarzowym.

Umowa o praktykę absolwencką

Nie można zapominać także o praktyce absolwenckiej. Taki rodzaj umowy można zastosować u każdego, kto ukończył 8 klasę szkoły podstawowej lub gimnazjum i nie ma więcej niż 30 lat. Praca udokumentowana na jej podstawie wlicza się do doświadczenia zawodowego, a co więcej można na niej być zarejestrowanym w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna.

Przykłady prac sezonowych

Oferty dla potencjalnych pracowników sezonowych znacznie łatwiej znaleźć, jeśli zna się sektory oferujące takie zatrudnienie:

• turystyka (np. gastronomia, hotelarstwo, kempingi, ośrodki wypoczynkowe, statki wycieczkowe),
• rolnictwo (np. zbiory chmielu, truskawek, malin),
• przetwórstwo (np. mięsa, warzyw, owoców),
• handel (np. kasjer, sprzedawca),
• produkcja (np. praca w fabryce, pakowanie produktów).

Oprócz tego może to być także odśnieżanie dróg lub dachów w okresie zimowym, lub praca w przebraniu Elfa, lub Świętego Mikołaja w galerii handlowej w czasie przedświątecznym.

Wypróbuj za darmo

Praca sezonowa za granicą

Zasady dotyczące tego typu zatrudnienia w krajach członkowskich Unii Europejskiej reguluje Dyrektywa 214/36/UE. Warto jednak wiedzieć, że zawarto w niej informacje o zasadach zatrudnienia. Są one zgodne z wewnętrznym prawem krajów należących do UE. W Polsce pracownikom sezonowym zwykle oferowana są umowy o pracę lub umowy zlecenia. Pracodawca lub zleceniodawca dobiera typ umowy na podstawie rodzaju obowiązków oraz wewnętrznych zasad.

Nie można również zapominać o cudzoziemcach przyjeżdżających do pracy w Polsce. Jeśli chodzi o obywateli krajów nienależących do Unii Europejskiej, aby móc ich zatrudnić należy złożyć wniosek o pozwolenie. Wydawana jest ona na nie dłużej niż 9 miesięcy w roku kalendarzowym. Co ważne, obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski po 24 lutego 2022 roku nie wymagają pozwolenia na pracę sezonową.