Dzień wolny za święto – jak to wygląda?
Przeczytaj w: 2 minuty
ostatnia aktualizacja: 30/04/2024
Odbiór dnia wolnego za święto regulują przepisy Kodeksu pracy. Poniżej przedstawiamy garść informacji, dzięki którym dowiesz się, w jakich przypadkach święto można zrekompensować dniem wolnym, a kiedy pracodawca nie ma obowiązku jego udzielenia.
Sprawdź, co znajdziesz w artykule:
- 1 Czy święto przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy pracownika?
- 2 Odbiór dnia wolnego za święto w sobotę – kiedy wykorzystać?
- 3 Kto wyznacza dzień wolny za święto wypadające w sobotę?
- 4 Komu przysługuje dodatkowy dzień wolny za święto przypadające w sobotę?
- 5 Wolne za 1 listopada – kiedy przysługuje?
- 6 Wolne za święto przypadające w niedzielę – czy przysługuje?
Czy święto przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy pracownika?
Jeżeli w danym okresie rozliczeniowym święto przypada w inny dzień niż niedziela, wymiar czasu pracy ulega obniżeniu o 8 godzin – pracownik zyskuje cały dzień wolny. Sytuacja jest dość prosta, jeżeli święto występuje np. w czwartek. Wówczas pracownicy mają wolne i nie stawiają się w pracy. Sprawa wygląda inaczej w przypadku świąt odbywających się w sobotę. Wówczas pracownikom przysługuje dodatkowy dzień wolny do odebrania w innym terminie. Mowa tutaj o zakładach pracujących od poniedziałku do piątku.
Należy jednak wiedzieć, że dodatkowy dzień wolny za święto przypadające w sobotę przysługuje pracownikom proporcjonalnie do ich etatu. W przypadku pełnego etatu wynosi 8 godzin, a na pół etatu – 4 godziny. Wówczas od danego wymiaru czasu pracy należy odjąć przysługującą liczbę godzin za święto w sobotę.
Odbiór dnia wolnego za święto w sobotę – kiedy wykorzystać?
Zgodnie z art. 130 § 3 Kodeksu pracy dzień wolny za święto w sobotę powinien być udzielony w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym występuje dane święto w sobotę. Nie ma przy tym znaczenia, czy wolne będzie udzielone przed, czy po danym święcie.
Kto wyznacza dzień wolny za święto wypadające w sobotę?
Dzień wolny za sobotę jest wyznaczany przez pracodawcę. Formalnie nie ma on obowiązku konsultować daty z pracownikami. Oczywiście może on zapytać ich o zdanie i wziąć je pod uwagę. Co ważne, poszczególne osoby mogą mieć wolne za święto przypadające w sobotę w różnych terminach. W praktyce pomaga to pracodawcom w taki sposób ułożyć grafik, by dysponować odpowiednią liczbą pracowników w różnych terminach i nie zostać któregoś dnia bez rąk do pracy.
Z ułożeniem grafiku z uwzględnieniem odbioru za dni wolne >od pracy pomoże Ci aplikacja Kadromierz. Sprawdź, jakie udogodnienia oferuje funkcja automatycznego układania grafiku pracy.
Komu przysługuje dodatkowy dzień wolny za święto przypadające w sobotę?
Dodatkowy dzień wolny za święto występujące w sobotę należy się tylko tym pracownikom, dla których sobota stanowi dzień wolny od pracy. Jeżeli natomiast w ramach danego etatu zatrudniony świadczy obowiązki w soboty, to wolne odbierze bezpośrednio w święto przypadające właśnie w sobotę – po prostu nie przyjdzie tego dnia do pracy.
Sprawdź, co warto wiedzieć o nadgodzinach w sobotę.
Dzień wolny za pracę w sobotę a praca w weekendy
Zgodnie z wytycznymi Kodeksu pracy tydzień pracy ma przeciętnie 5 dni. Wiele zakładów pracuje od poniedziałku do piątku, a sobota stanowi dla ich pracowników dzień wolny. Warto wiedzieć, że w niektórych firmach jest to jednak inny dzień, np. poniedziałek, i jest to zgodne z przepisami.
Pracownicy nie świadczą wówczas pracy w święto przypadające w sobotę, chyba że zostaną wezwani przez pracodawcę np. w celu prowadzenia akcji ratowniczej, usunięcia awarii czy zaspokojenia szczególnych potrzeb pracodawcy. Wówczas utracony dzień wolny przysługuje w inny dzień. Ważne jednak, by odbyło się to do końca okresu rozliczeniowego.
Dzień wolny za święto a zwolnienie lekarskie
W przypadku, gdy w dzień wolny za święto przypadające w sobotę pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim, pracodawca nie musi zrekompensować tego dnia. Dzieje się tak, ponieważ pracodawca wywiązał się z obowiązku udzielenia dnia wolnego, nie mógł jednak przewidzieć choroby zatrudnionego. Dzień wolny mimo wszystko uznaje się za wykorzystany, ponieważ świadczenie stosunku pracy nie miało w tym czasie miejsca. Taka sama sytuacja ma miejsce w przypadku pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim.
Święto występujące w sobotę a urlop wypoczynkowy
Niedopuszczalne jest unikanie udzielania urlopu za dzień wolny od pracy. Urlopu można udzielić wyłącznie za dni robocze pracownika. Osoba zatrudniona może jednak skorzystać z dnia wolnego za święto w ramach przedłużenia swojego urlopu czy weekendu. W jaki sposób?
W styczniu 2024 roku Święto Trzech Króli wypadło w sobotę, zatem pracodawca powinien udzielić pracownikowi dzień wolny, np. 8 stycznia. Przy takiej organizacji dni wolnych pracownik zyskuje długi weekend, który może odpowiednio przedłużyć, biorąc dodatkowe 4 dni urlopu i cieszyć się w rezultacie tygodniową przerwą od pracy.
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku urlopu bezpłatnego – wówczas dodatkowy dzień wolny za święto przypadające w sobotę nie obowiązuje.
Wolne za 1 listopada – kiedy przysługuje?
Wśród pytań zadawanych przez naszych użytkowników co jakiś czas pojawia się temat dnia wolnego za Uroczystość Wszystkich Świętych. Zgodnie z aktualnym stanem prawnym, dzień wolny za 1 listopada przysługiwałby pracownikowi, gdyby święto przypadło w sobotę. Wówczas zatrudniony mógłby – zgodnie z Kodeksem pracy – odebrać innego dnia wolne (taka sytuacja miała miejsce np. w 2014 roku). Jeżeli natomiast 1 listopada przypadnie na jakikolwiek inny dzień tygodnia, będzie on wolny od pracy, bez dodatkowego dnia do odebrania.
Wolne za święto przypadające w niedzielę – czy przysługuje?
Zgodnie z aktualnymi przepisami pracownikowi etatowemu nie przysługuje dzień wolny za święto w niedzielę. Wymienione wyżej regulacje dotyczą jedynie sytuacji, w której święto przypadło na sobotę. W przypadku niedzieli nie mają one zastosowania.
Zobacz, kiedy praca w niedzielę jest możliwa i jaka należy się rekompensata.