Co to jest spis z natury?

Czym jest spis z natury?

Autor: Oktawia Przęczka

wpis dodany: 15/01/2024

Przeczytaj w: 2 minuty

ostatnia aktualizacja: 04/04/2024

Spis z natury sporządza się, aby określić szczegóły dotyczące towarów w przedsiębiorstwie. Z jakich pozycji składa się spis z natury? Kto i kiedy ma obowiązek go sporządzić? W poniższym artykule znajdziesz podstawowe informacje na ten temat.

Potocznie nazywany też remanentem, spis z natury pozwala na szczegółowe określenie towaru i jego zasobów rzeczowych i pieniężnych w przedsiębiorstwie, a następnie skorygować stan odnotowany w ewidencji księgowej. Dzięki niemu można więc odkryć błędy oraz ewentualne nadużycia, których dopuścili się pracownicy.

Kolejną dawką wiedzy, jakiej dostarcza spis z natury, są informacje na temat naturalnych zmian zachodzących w posiadanych przedmiotach – będzie to m.in. ich utrata zdatności do spożycia (w przypadku żywności), spadek lub wzrost wartości w reakcji na podaż oraz popyt na rynku bądź zmianę stosowanych technologii itp.

Spis z natury powinien obejmować:

  • towary przeznaczone do sprzedaży w stanie niezmienionym (gotowe do sprzedaży),
  • surowce służące do produkcji, łącznie z opakowaniami, np. butelkami, puszkami,
  • półprodukty,
  • towary znajdujące się w trakcie produkcji, usługi w trakcie realizacji,
  • gotowe wyroby własnej produkcji, wykonane w pełni usługi itp.,
  • odpadki, towary, które uległy uszkodzeniu bądź zniszczeniu i częściowo straciły swą wartość.

Czym jest spis z natury?

Kiedy sporządza się arkusz spisu z natury?

O czasie spisu z natury decyduje kilka sytuacji. Remanent powinien zostać sporządzony:

  • 1 stycznia każdego roku,
  • na koniec roku podatkowego,
  • w dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej,
  • w momencie zmiany wspólnika,
  • gdy zmienia się proporcję udziałów wspólników,
  • w przypadku likwidacji działalności.

Jeżeli ma się w planach sporządzić spis z natury w innym terminie niż wskazane powyżej, należy powiadomić o tym fakcie naczelnika „swojego” urzędu skarbowego najpóźniej siedem dni przed datą sporządzenia spisu.

Poszczególne arkusze, z których składa się spis z natury, powinny być traktowane jako dowody księgowe, stanowią one także drugi ścisłego zarachowania. Dlatego też ważne jest, by zostały one prawidłowo ponumerowane przed wydaniem – tak, by nie dało się ich „podmienić”. Za poprawność tego procesu odpowiada osoba przewodząca komisji inwentaryzacyjnej.

Z jakich pozycji składa się spis z natury?

Sporządzając spis z natury, należy uwzględnić takie informacje, jak:

  • dane firmy oraz jej właściciela,
  • datę sporządzenia spisu z natury,
  • kolejne numery pozycji w arkuszu,
  • dokładny opis towarów oraz innych składników zawartych w spisie,
  • jednostkę miary dla podawanej wartości,
  • odnotowane ilości składników spisu,
  • ceny na jednostkę miary,
  • wartości poszczególnych składników, czyli kiedy dochodzi do przemnożenia ilości towaru przez ceny,
  • łączną wartość spisu z natury,
  • klauzula mówiąca o tym, na której pozycji zakończono spis z natury,
  • podpisy osób sporządzających spis oraz podpis właściciela zakładu.

Spis z natury może też zawierać pewne odstępstwa od podanych powyżej zasad. Dotyczą one m.in. działalności księgarskiej oraz antykwarycznej, kantorowej, związanej z udzielaniem pożyczek pod zastaw czy działami specjalnymi produkcji rolnej.

Rzetelne wykonanie remanentu jest niezbędne do prawidłowego określenia dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej, który następnie posłuży do wyliczenia należnego podatku PIT. Jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa od wartości remanentu początkowego, to różnicę między nimi należy dodać do osiągniętego dochodu. W odwrotnej sytuacji (remanent wzór końcowy niższy od początkowego) różnicę między obiema wartościami odejmuje się od uzyskanego dochodu.

Spis z natury – darmowy wzór

Poniżej znajdziesz darmowy arkusz spisu z natury do wydrukowania.

Oceń ten wpis
Zainteresowaliśmy Cię?
Wpisz swój adres e-mail i wypróbuj Kadromierz

14-dniowy darmowy okres próbny. Testujesz plan Premium. Nie wymagamy karty.