Czym jest spis z natury?
Przeczytaj w: 2 minuty
ostatnia aktualizacja: 28/08/2024
Spis z natury sporządza się, aby określić szczegóły dotyczące towarów w przedsiębiorstwie. Z jakich pozycji składa się spis z natury? Kto i kiedy ma obowiązek go sporządzić? W poniższym artykule znajdziesz podstawowe informacje na ten temat.
Potocznie nazywany też remanentem, spis z natury pozwala na szczegółowe określenie towaru i jego zasobów rzeczowych i pieniężnych w przedsiębiorstwie, a następnie skorygować stan odnotowany w ewidencji księgowej. Dzięki niemu można więc odkryć błędy oraz ewentualne nadużycia, których dopuścili się pracownicy.
Kolejną dawką wiedzy, jakiej dostarcza spis z natury, są informacje na temat naturalnych zmian zachodzących w posiadanych przedmiotach – będzie to m.in. ich utrata zdatności do spożycia (w przypadku żywności), spadek lub wzrost wartości w reakcji na podaż oraz popyt na rynku bądź zmianę stosowanych technologii itp.
Spis z natury powinien obejmować:
- towary przeznaczone do sprzedaży w stanie niezmienionym (gotowe do sprzedaży),
- surowce służące do produkcji, łącznie z opakowaniami, np. butelkami, puszkami,
- półprodukty,
- towary znajdujące się w trakcie produkcji, usługi w trakcie realizacji,
- gotowe wyroby własnej produkcji, wykonane w pełni usługi itp.,
- odpadki, towary, które uległy uszkodzeniu bądź zniszczeniu i częściowo straciły swą wartość.
Sprawdź, co znajdziesz w artykule:
Kiedy sporządza się arkusz spisu z natury?
O czasie spisu z natury decyduje kilka sytuacji. Remanent powinien zostać sporządzony:
- 1 stycznia każdego roku,
- na koniec roku podatkowego,
- w dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej,
- w momencie zmiany wspólnika,
- gdy zmienia się proporcję udziałów wspólników,
- w przypadku likwidacji działalności.
Jeżeli ma się w planach sporządzić spis z natury w innym terminie niż wskazane powyżej, należy powiadomić o tym fakcie naczelnika „swojego” urzędu skarbowego najpóźniej siedem dni przed datą sporządzenia spisu.
Poszczególne arkusze, z których składa się spis z natury, powinny być traktowane jako dowody księgowe, stanowią one także drugi ścisłego zarachowania. Dlatego też ważne jest, by zostały one prawidłowo ponumerowane przed wydaniem – tak, by nie dało się ich „podmienić”. Za poprawność tego procesu odpowiada osoba przewodząca komisji inwentaryzacyjnej.
Z jakich pozycji składa się spis z natury?
Sporządzając spis z natury, należy uwzględnić takie informacje, jak:
- dane firmy oraz jej właściciela,
- datę sporządzenia spisu z natury,
- kolejne numery pozycji w arkuszu,
- dokładny opis towarów oraz innych składników zawartych w spisie,
- jednostkę miary dla podawanej wartości,
- odnotowane ilości składników spisu,
- ceny na jednostkę miary,
- wartości poszczególnych składników, czyli kiedy dochodzi do przemnożenia ilości towaru przez ceny,
- łączną wartość spisu z natury,
- klauzula mówiąca o tym, na której pozycji zakończono spis z natury,
- podpisy osób sporządzających spis oraz podpis właściciela zakładu.
Spis z natury może też zawierać pewne odstępstwa od podanych powyżej zasad. Dotyczą one m.in. działalności księgarskiej oraz antykwarycznej, kantorowej, związanej z udzielaniem pożyczek pod zastaw czy działami specjalnymi produkcji rolnej.
Rzetelne wykonanie remanentu jest niezbędne do prawidłowego określenia dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej, który następnie posłuży do wyliczenia należnego podatku PIT. Jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa od wartości remanentu początkowego, to różnicę między nimi należy dodać do osiągniętego dochodu. W odwrotnej sytuacji (remanent wzór końcowy niższy od początkowego) różnicę między obiema wartościami odejmuje się od uzyskanego dochodu.
Spis z natury – darmowy wzór
Poniżej znajdziesz darmowy arkusz spisu z natury do wydrukowania.