26 dni urlopu – od kiedy przysługuje?

Wśród pracowników często pojawia się pytanie, po ilu latach pracy przysługuje im 26 dni urlopu wypoczynkowego. Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta, gdyż zależy od wielu czynników. W niniejszym artykule dokładnie wyjaśnimy, kiedy i w jakich okolicznościach pracownik nabywa prawo do 26 dni urlopu.

Przepisy prawne dotyczące urlopu wypoczynkowego

Wszystkie kwestie związane z urlopem wypoczynkowym regulowane są przez Kodeks pracy. Zgodnie z art. 14. Kodeksu pracy, każdy pracownik ma prawo do odpoczynku. Formy tego odpoczynku obejmują przepisy o czasie pracy, dniach wolnych od pracy oraz o urlopach wypoczynkowych.

Zgodnie z art. 152 kodeksu pracy, każdemu pracownikowi przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego – corocznego, nieprzerwanego i płatnego. Dodatkowo pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu.

Po ilu latach pracy przysługuje 26 dni urlopu wypoczynkowego?

Wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika uzależniony jest od stażu jego pracy. Jeśli pracownik przepracował łącznie co najmniej 10 lat, nabywa prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego. Natomiast jeśli staż pracy jest krótszy niż 10 lat, wówczas wymiar urlopu wypoczynkowego to 20 dni.

Co istotne, do stażu pracy liczy się wyłącznie zatrudnienie na umowie o pracę. W przypadku umów zlecenia lub B2B staż pracy nie jest naliczany do urlopu wypoczynkowego.

To oczywiście nie wszystkie sytuacje, w których wymiar urlopu jest wyższy. Odpowiedź na pytanie – od kiedy przysługuje 26 dni urlopu – jest nieco bardziej skomplikowana.

Czy trzeba przepracować 10 lat, aby nabyć prawo do 26 dni urlopu?

Zasada, że wymiar urlopu wynosi 20 dni dla pracowników zatrudnionych krócej niż 10 lat, a 26 dni urlopu dla pracowników zatrudnionych co najmniej 10 lat, jest ogólną regułą. Istnieją jednak wyjątki od tej zasady.

Zgodnie z art. 155 § 1 Kodeksu pracy, do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się także czas trwania nauki potwierdzony świadectwem ukończenia.

Oto jak liczony jest rodzaj nauki do otrzymania 26 dni urlopu:

• ukończenie zasadniczej szkoły zawodowej to dodatkowe 3 lata,
• ukończenie średniej szkoły zawodowej – 5 lat,
• ukończenie średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata,
• ukończenie szkoły policealnej – 6 lat,
• ukończenie szkoły wyższej – 8 lat. (bez względu na to, czy ukończono studia licencjackie, czy magisterskie, obowiązuje taka sama wartość naliczana do urlopu wypoczynkowego).

Oznacza to, że osoba, która ukończyła np. studia wyższe, nie musi być zatrudniona w firmie przez 10 lat, aby nabyć prawo do 26 dni urlopu. Wówczas wystarczy, że przepracuje w firmie 2 lata. Po tym czasie stanie się uprawniona do 26-dniowego urlopu.

Istotną informacją jest także fakt, że wymienionych okresów nie należy sumować. Jeśli osoba uczęszczała do technikum, a następnie udała się do szkoły wyższej i uzyskała dyplom ukończenia studiów magisterskich, to nie sumuje obu okresów nauki, lecz wybiera tylko jeden z nich (ten dłuższy).

Sytuacja wygląda podobnie w przypadku pracy, która wykonywana jest w trakcie nauki. Wówczas sumowanie tych okresów także nie wchodzi w grę.

Czy zmiana miejsca pracy wpływa na wymiar urlopu wypoczynkowego?

Zmiana miejsca pracy nie oznacza nabycia uprawnienia do kolejnych 20 lub 26 dni wolnych w roku. Jeżeli pracownik zmienił pracę w ciągu roku kalendarzowego (był zatrudniony u innego pracodawcy), wówczas urlop wypoczynkowy zostaje zsumowany z poprzednimi miejscami pracy. Jeśli wykorzystał całość – nie ma już możliwości na płatny dzień wolny. Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa dopiero w następnym roku kalendarzowym. Alternatywą dla urlopu wypoczynkowego jest bezpłatny urlop. Niestety tego typu rozwiązanie ma kilka wad.

Urlop bezpłatny a ubezpieczenie – sprawdź, co musisz wiedzieć przed pójściem na bezpłatny urlop.

Jak liczyć staż pracy do wymiaru urlopu wypoczynkowego?

W przypadku określania wymiaru urlopu wypoczynkowego staż pracy należy wyliczyć zgodnie z zasadami. Nie wszystkie okresy możemy bowiem sumować.

Zasady liczenia stażu pracy, w celu uzyskania wyższego wymiaru urlopu:

• staż pracy u kilku pracodawców na umowie o pracę należy sumować;
• nie należy dodawać do siebie stażu pracy i czasu trwania nauki pobieranych w tym samym okresie;
• nie należy sumować okresów nauki np. liceum + studia;
• nie należy wliczać stażu pracy na innej umowie niż umowa o pracę.

Oprócz tego, w przypadku pracownika, który zatrudniony jest w niepełnym wymiarze czasu – niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.

Kiedy pracownikowi przysługuje urlop uzupełniający?

Zgodnie z art. 158 Kodeksu pracy, pracownik, który wykorzystał urlop wypoczynkowy za dany rok kalendarzowy, a później zyskał w nim uprawnienia do urlopu w wyższym wymiarze, może żądać o urlop uzupełniający.

Przykład:

Jan Kowalski ukończył szkołę policealną, a następnie zatrudniony był na umowie o pracę przez 3 lata i 8 miesięcy w firmie x. W maju nasz bohater zmienił pracę z firmy x na y i przez 4 miesiące wykorzystał urlop wypoczynkowy (20 dni urlopu). Wówczas minęło mu 10 lat stażu pracy, licząc szkołę policealną – 6 lat i 4 lata pracy. Od tej chwili Jan może ubiegać się o urlop uzupełniający w wymiarze 6 dodatkowych dni urlopu.

26 dni urlopu dla pracowników młodocianych

Zgodnie z art. 205 Kodeksu pracy, pracownik młodociany nabywa prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 12 dni roboczych po upływie 6 miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy. Po upływie roku pracy młodociany ma prawo do 26 dni urlopu. W praktyce oznacza to, że po pierwszym roku pracy młodociany może mieć prawo do łącznie 38 dni urlopu.

Podsumowanie

Mamy nadzieję, że już wiesz, od czego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego. Przysługuje on nie tylko osobom, które przepracowały 10 lat, ale także w innych sytuacjach. Wiele osób niestety nie zna swoich praw, przez co może nie wiedzieć, że przysługuje mu 26 dni urlopu, a nie 20. To spora różnica zwłaszcza dla osób niepracujących zdalnie.

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości zawsze warto skonsultować się z pracodawcą lub specjalistą ds. kadr. Z pewnością udzielą Ci oni odpowiedzi na nurtujące pytania dotyczące Twojego wymiaru urlopu wypoczynkowego.

Wszystkich pracodawców zachęcamy do korzystania z elektronicznych wniosków urlopowych, dzięki którym wyliczanie urlopu wypoczynkowego staje się prostsze, a ich akceptacja – szybka i przyjemna.