Elastyczny czas pracy – w jakiej pracy się sprawdzi?

Każdy przedsiębiorca, który prowadzi własną działalność gospodarczą, może samodzielnie wybrać system czasu pracy. W dużej mierze decyzja ta jest determinowana przez specyfikę firmy, jak i zadania, które wykonuje się na danym stanowisku. Jednym z rozwiązań jest elastyczny czas pracy zwany także ruchomym. Czym jest, co warto o nim wiedzieć oraz w jakiej branży sprawdzi się najlepiej? Sprawdź!

Na czym polega elastyczny czas pracy?

Regulacje prawne na temat ruchomego czasu pracy znajdują się w artykule 140 Kodeksu pracy. Elastyczny czas pracy polega na umożliwieniu pracownikom rozpoczęcia i zakończenia pracy w wybranych przez siebie godzinach, pamiętając o z góry określonym przedziale czasowym. Zgodnie z tym pracodawca ustala przedział czasu, a pracownik samodzielnie decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy np. między 7 a 10. Musi jednak przepracować 8 godzin na dobę. Godzina wyjścia z pracy będzie więc zależna od pory, w której pracownik pojawił się w firmie.

Drugim ze sposobów wdrożenia elastycznego czasu pracy jest wyznaczenie pracownikom tygodniowej normy, jaką muszą spędzić na wykonywaniu swoich obowiązków zawodowych. Najczęściej jest to 40 godzin. W tym wypadku to wyłącznie od zatrudnionego zależy, jak rozłoży sobie czas pracy w ciągu całego tygodnia – np. jednego dnia może przepracować 10 godzin, innego np. 6.

Elastyczny czas pracy a odpoczynek

Przy stosowaniu ruchomego czasu pracy nie można naruszać prawa pracownika do odpoczynku. Zgodnie z Kodeksem pracy zatrudniony może liczyć na co najmniej 35 godzin nieprzerwanego wypoczynku w całym tygodniu, pamiętając przy tym o 11 godzinach nieprzerwanego odpoczynku dobowego.

Elastyczny czas pracy na wniosek pracownika

Ruchomy czas pracy może być wprowadzony w każdym systemie czasu pracy: z inicjatywy pracodawcy lub na wniosek pracownika w formie indywidualnych ustaleń. Swoją prośbę, choć nie jest to obowiązek, powinien jednak odpowiednio uargumentować — np. chęcią wprowadzenia ruchomych godzin pracy ze względu na trudności z dojazdem do siedziby firmy.

Przedsiębiorca musi przy tym pamiętać, iż w takiej sytuacji obowiązuje go konieczność stworzenia indywidualnego grafiku pracy dla członka zespołu.

Dowiedz się, jak ułożyć grafik zgodny z Kodeksem pracy.

Kiedy można wprowadzić elastyczny czas pracy?

Każdy właściciel firmy może zdecydować się na wprowadzenie w swoim przedsiębiorstwie elastycznego czasu pracy, jeśli występują przyczyny obiektywne, uzasadnione, techniczne lub dotyczące organizacji pracy. Okres rozliczeniowy w takim przypadku można przedłużyć do 12 miesięcy. Odpowiednie regulacje powinny się znaleźć w układzie zbiorowym pracy lub, jeśli u danego pracodawcy działają zakładowe organizacje związkowe – w porozumieniu z nimi. Jeżeli nie jest możliwe uzgodnienie treści porozumienia ze wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi, pracodawca uzgadnia treść porozumienia z organizacjami związkowymi reprezentatywnymi. Jeśli w danym zakładzie pracy nie funkcjonują związki zawodowe, powinien to ustalić z przedstawicielami pracowników.

Praca w godzinach nadliczbowych

Pracownicy zatrudnieni w elastycznym czasie pracy mogą pracować w godzinach nadliczbowych. Do pracy w godzinach nadliczbowych mogą zostać powołani pracownicy, jeśli:

• wystąpi konieczność prowadzenia akcji ratunkowej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia, środowiska lub usunięcia awarii,
• pracodawca tak zarządzi ze względu na szczególne potrzeby.

Aby pracownik mógł pracować w nadgodzinach, pracodawca powinien określić dzienny wymiar czasu pracy. Jeśli pracownik ma wykonywać czynności zawodowe 8 godzin dziennie, to w tej samej dobie pracowniczej może przepracować jeszcze 5 dodatkowych godzin.

W jakiej branży sprawdzi się wprowadzenie elastycznego czasu pracy?

Branża handlowa

Jedną z głównych branż, w której sprawdza się ruchomy czas pracy pracowników, jest handel. Przede wszystkim wtedy, gdy wymagane jest dostosowanie się do potrzeb klientów. Elastyczny grafik pozwala zapewnić stałą obsługę, co jest szczególnie ważne w przypadku sklepów całodobowych

Gastronomia i firmy usługowe

Podobna zasada dotyczy branż usługowych np. beauty, która bardzo często ma swoje oddziały w miejskich galeriach. Pozostają otwarte do późnych godzin wieczornych. Równie elastyczną branżą, jeżeli chodzi o planowanie czasu pracowników, jest gastronomia. Tak, jak w przypadku handlu niekiedy musi ona pozostać czynna całodobowo, aby móc stale obsługiwać klientów.

Elastyczne godziny pracy dla podróżujących

Elastyczny czas pracy bardzo często stosowany jest również w branży transportowej. Niekiedy godziny wykonywania czynności zawodowych w tym przypadku są trudne do określenia. Przedsiębiorcy decydują się również na ten krok wtedy, gdy praca zatrudnionego personelu wiąże się z podróżami, które uniemożliwiają funkcjonowanie w tradycyjnym modelu czasu pracy.

Zalety elastycznego czasu pracy

Na wprowadzenie ruchomego czasu pracy w firmie decyduje się coraz więcej przedsiębiorców. Ruchome godziny są bowiem uznawane za najlepszą odpowiedź na pytanie, jak zarządzać czasem, aby zarówno przedsiębiorca, jak i pracownicy byli zadowoleni. Przede wszystkim jednak jest to metoda, która podkreśla zasadnicze znaczenie podejścia work-life balance w firmach.

Zaplanuj elastyczny czas pracy razem z Kadromierzem

Jedną z funkcji w systemie Kadromierz jest możliwość włączenia opcji ruchomego czasu pracy. W takiej sytuacji Twoi pracownicy będą mogli rozpocząć pracę o dowolnej godzinie. Co ważne, system nie będzie wtedy informował o rozpoczęciu pracy w tej samej dobie pracowniczej.