Czy szkolenia pracownicze wliczają się do czasu pracy?

Obecnie coraz więcej firm skupia się na inwestowaniu w swoich pracowników i podnoszenie ich kwalifikacji zawodowych. Jednym z benefitów często staje się udział w szkoleniach organizowanych przez firmę w trakcie godzin pracy. W tym artykule przeanalizujemy odpowiedź na pytanie, czy zgodnie z prawem pracy szkolenia pracownicze powinno wliczać się do czasu pracy.

Czym jest czas pracy?

Odpowiadając na pytanie dotyczące szkoleń pracowników, warto na początku odnieść się do definicji czasu pracy. Zgodnie z art. 2 § 1 Kodeksu pracy jest to „czas, w którym pracownik jest zobowiązany wykonywać pracę lub pozostawać do dyspozycji pracodawcy”. Zatem za czas pracy uznaje się nie tylko okres wykonywania obowiązków, ale także czas przeznaczony na dyspozycję pracodawcy.

Przepisy Kodeksu pracy określają długość czasu pracy, który wynosi zazwyczaj 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo. Podane normy są przeciętne i mogą różnić się w zależności od zastosowanego systemu czasu pracy.

Zgodnie z polskim prawem pracy czas poświęcony na szkolenia pracownicze jest czasem pracy, jeśli spełnia dwa warunki: jest „związany z wykonywaną pracą” i odbywa się „w czasie służbowym” (art. 129 § 1 Kodeksu pracy).

Szkolenia odbywające się w czasie pracy

Jeśli szkolenie pracownika odbywa się w czasie jego normalnych godzin pracy, to oczywiste jest, że czas trwania szkolenia powinien być uwzględniany jako czas pracy. W takim przypadku pracownik jest nadal w dyspozycji pracodawcy i spełnia swoje obowiązki związane z pracą. Zgodnie z Kodeksem pracy, taki czas szkolenia powinien być wliczany do czasu pracy.

Szkolenia odbywające się poza godzinami pracy

Czas udziału pracownika w szkoleniu, które odbywa się poza jego normalnymi godzinami pracy, może być uznany za czas pracy tylko w określonych sytuacjach. Przede wszystkim szkolenie powinno być niezbędne do wykonywania pracy na danym stanowisku lub służyć podnoszeniu kwalifikacji danego rodzaju pracy. Ponadto szkolenie powinno odbywać się na polecenie pracodawcy. W takiej sytuacji, odbycie szkolenia jest traktowane jako realizacja polecenia pracodawcy związanego z wykonywaną pracą, co oznacza, że czas szkolenia powinien być wliczany do czasu pracy.

Pogląd większości przedstawicieli doktryny prawa pracy jest zgodny z powyższymi regulacjami. Uważają oni, że uwzględnienie czasu szkolenia odbywającego się poza godzinami pracy jako czasu pracy pracownika zależy przede wszystkim od polecenia pracownikowi wzięcia udziału w takim szkoleniu oraz od jego charakteru. Jeśli szkolenie odbywa się w dniu wolnym od pracy, a pracownik został wezwany do udziału w nim przez swojego przełożonego, a ponadto jest ono ściśle związane z pracą i nabyciem umiejętności wymaganych do pracy w danym miejscu zatrudnienia, to powinno być ono uznane jako czas pracy.

Szkolenie pracowników z inicjatywy pracodawcy a dodatkowy urlop

Jeśli pracownik podnosi kwalifikacje zawodowe na polecenie pracodawcy lub za jego zgodą, może uzyskać od pracodawcy zgodę na urlop szkoleniowy. Jego wymiar jest uzależniony od rodzaju egzaminu i wynosi:

• 6 dni – jeśli pracownik przystępuje do egzaminów eksternistycznych, egzaminu maturalnego czy egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe,
• 21 dni – na ostatnim roku studiów, w celu przygotowania pracy dyplomowej, a także przygotowania się oraz przystąpienia do egzaminu dyplomowego.

Korzyści z inwestowania w szkolenia pracowników

Inwestowanie w rozwój pracowników przynosi wiele korzyści zarówno dla pracodawcy, jak i dla samych zatrudnionych. Szkolenia pozwalają pracownikom rozwijać swoje umiejętności i zdobywać nową wiedzę, co przekłada się na podnoszenie jakości wykonywanych zadań oraz większe zaangażowanie pracowników. Dzięki temu szkoleni pracownicy są bardziej efektywni i skuteczni w swojej pracy. Dodatkowo szkolenia mogą być również motywujące dla pracowników, ponieważ dają im możliwość rozwoju i awansu w firmie.

Dla pracodawców inwestowanie w szkolenia pracowników ma wiele pozytywnych skutków. Przede wszystkim, pozwala to zwiększyć wiedzę i kompetencje zespołu, co przekłada się na lepszą jakość produktów czy usług oferowanych przez firmę. Szkolenia mogą również pomóc w identyfikowaniu i rozwijaniu potencjału wewnętrznego, co pozwala pracodawcy zatrzymać utalentowanych pracowników i budować silne zespoły. Ponadto inwestowanie w szkolenia przyczynia się do budowania pozytywnego wizerunku firmy jako pracodawcy, co ułatwia pozyskiwanie nowych pracowników.

Różne rodzaje szkoleń dostępne na rynku

Na rynku dostępne są różne rodzaje szkoleń, które mogą być dostosowane do konkretnych potrzeb i wymagań pracowników oraz pracodawców. W zależności od celu szkolenia i dziedziny, w której pracownik chce się rozwijać, można wybierać spośród różnych opcji.

Szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy

Szkolenia z tej dziedziny są obowiązkowe dla wszystkich pracodawców i pracowników. Mają na celu zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz minimalizację ryzyka wypadków i chorób zawodowych.

Sprawdź, o czym pamiętać zatrudniający pracowników.

Szkolenia z zakresu kompetencji miękkich

Szkolenia biznesowe tego rodzaju skupiają się na rozwijaniu umiejętności interpersonalnych, takich jak komunikacja, zarządzanie czasem, praca w zespole czy rozwiązywanie konfliktów. Są one szczególnie ważne dla kadry zarządzającej, ponieważ umiejętności miękkie są kluczowe w skutecznym zarządzaniu ludźmi.

Szkolenia specjalistyczne

Szkolenia specjalistyczne są dedykowane konkretnym dziedzinom zawodowym i mają na celu pogłębienie wiedzy i umiejętności pracowników w danym obszarze. Przykłady to szkolenia informatyczne, finansowe czy marketingowe.

Kursy językowe

Kursy językowe pozwalają pracownikom doskonalić swoje umiejętności językowe, co może być istotne w przypadku pracy w międzynarodowym środowisku lub obsługi klientów zagranicznych.

Szkolenia z zarządzania projektami

Szkolenia z zarządzania projektami są skierowane do osób odpowiedzialnych za koordynację i realizację projektów w firmie. Pozwalają na zdobycie wiedzy i umiejętności związanych z planowaniem, organizacją i kontrolą projektów.

Szkolenia pracowników – regulacje prawne

Przepisy Kodeksu pracy nie nakładają na pracodawców obowiązku organizowania szkoleń dla pracowników w ramach ich obowiązków. Jednak zgodnie z art. 94 Kodeksu pracy, pracodawcy są zobowiązani do ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych. To oznacza, że pracodawcy powinni zapewnić pracownikom możliwość uczestnictwa w szkoleniach związanych z wykonywanym przez nich zawodem.

Pracodawcy wysyłają swoich pracowników na różnego rodzaju kursy, szkolenia lub studia w celu podnoszenia ich kwalifikacji zawodowych. Pracownikom przysługuje za czas trwania szkolenia urlop szkoleniowy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Pracodawca powinien również pokryć koszty związane z przejazdem na szkolenie, noclegiem oraz dietami, jeśli jest to konieczne. Świadczenia przyznane na podnoszenie kwalifikacji są zwolnione z potrącenia podatku dochodowego od osób fizycznych.