Jak naliczyć odsetki ustawowe?
Przeczytaj w: 2 minuty
ostatnia aktualizacja: 28/08/2024
Naliczanie odsetek ustawowych to jeden z podstawowych sposobów zagwarantowania sobie terminowych wpłat ze strony kontrahentów w transakcjach handlowych, zwłaszcza jeżeli nie zostały z nimi ustalone odsetki umowne. Zakłada się, że w ten sposób dłużnik naprawia szkodę, jaką wyrządził poprzez opóźnienie w zapłacie. Dowiedz się, ile wynoszą odsetki ustawowe oraz jak je obliczyć.
Sprawdź, co znajdziesz w artykule:
Jak obliczyć odsetki ustawowe? Wzór z omówieniem
Odsetki ustawowe za opóźnienie są bardzo łatwe do obliczenia. Należy w tym celu wykonać krótkie działanie, do którego będą potrzebne następujące wartości: wysokość zaległości, liczba dni zwłoki, wysokość odsetek ustawowych oraz liczba dni w roku. Wzór wygląda tak:
(wysokość zaległości x liczba dni zwłoki x stawka odsetek ustawowych) / 365 dni
Obecnie ustawowe odsetki za opóźnienie wynoszą 7%, a kapitałowe – 5%. Stan ten może się zmieniać na przestrzeni lat, dlatego zawsze warto śledzić aktualne przepisy prawa. Tematyka odsetek jest szerzej opisana w kodeksie cywilnym.
Przykład:
Wystawiona faktura opiewała na kwotę 10 000 zł i miała zostać opłacona 7 stycznia. Zamawiający uregulował jednak należność miesiąc (31 dni) później. Ustawowe odsetki za zwłokę wyniosą:
10 000 zł x 31 x 7 % / 365 = 59,45 zł
Odsetki ustawowe a odsetki umowne – co warto wiedzieć?
Kiedy już wiesz, że wyliczenie odsetek ustawowych jest proste, możesz dowiedzieć się o nich znacznie więcej. Odsetki są to dodatkowe opłaty, które są naliczane za korzystanie z pożyczonego lub zainwestowanego kapitału. Istnieją dwa rodzaje odsetek: odsetki ustawowe i odsetki umowne.
Odsetki ustawowe są określone przez prawo i mają zastosowanie w przypadku, gdy nie zostały ustalone umowne odsetki lub gdy umowne odsetki są niewłaściwe, lub nieuczciwe. Wiele jurysdykcji ma określone stopy odsetek ustawowych, które są powszechnie stosowane w przypadku sporów prawnych lub umów bez ustalonych odsetek.
Z drugiej strony, odsetki umowne są ustalane przez strony umowy i wynikają z ich indywidualnej negocjacji. Mogą one być wyższe lub niższe od odsetek ustawowych, w zależności od umowy i warunków, na jakich została zawarta umowa.
Podsumowując, odsetki ustawowe są określone przez prawo i mają zastosowanie w przypadku braku umownych odsetek lub gdy umowne odsetki są nieprawidłowe. Odsetki umowne są ustalane przez strony umowy i wynikają z ich indywidualnej negocjacji.
Poznaj różnice między fakturą a rachunkiem.
Odsetki maksymalne – jaka jest wysokość odsetek?
Przepisy prawa regulują wysokość odsetek maksymalnych. Zgodnie z art. 359 par. 2 Kodeksu cywilnego, maksymalne odsetki umowne mogą wynosić dwukrotność odsetek ustawowych. Nawet jeżeli strony wpiszą w umowie wyższą wartość i zatwierdzą ją, zgodnie z przepisami ogólnymi należne będą odsetki maksymalne.
Ustawowe odsetki za zwłokę – jak ich uniknąć?
Odpowiedź na to pytanie jest prozaiczna i z pewnością nie tego spodziewają się osoby lub firmy, które już mają opóźnienie. Odsetki ustawowe nie będą naliczane, jeśli termin płatności będzie zgodny z ustaleniami. Wtedy nie tylko można ominąć naliczanie odsetek, ale też budować swój wizerunek jako rzetelnego płatnika i solidnego partnera w biznesie. Co więcej, w przypadku większych zobowiązań, np. kredytów, funkcjonują specjalne bazy gromadzące informacje. Znajdują się w nich zarówno negatywne dane, dotyczące opóźnień, jak i pozytywne, powstające wskutek terminowego opłacania należności.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że odsetki ustawowe za zwłokę nalezą się każdemu – zarówno przedsiębiorcy, jak i osobie nieprowadzącej działalności gospodarczej. Ze względu na to, że obliczanie odsetek ustawowych jest bardzo łatwe, chętnie korzystają z nich różne podmioty. Co ważne, by uzyskać ustawowe odsetki, nie trzeba udowadniać, że poniosło się stratę. Wystarczy udokumentować wysokość zobowiązania oraz wskazać okres zwłoki. Nawet jeżeli faktycznie opóźnienie w spłacie zobowiązania nie przyniosło wierzycielowi żadnej straty, odsetki są należne.
Dowiedz się, jak optymalizować koszty w firmie.
Odsetki od odsetek?
W sytuacji, kiedy druga strona przez długi czas nie opłaca faktur na czas, wierzyciel może zażądać, by dłużnik zapłacił dodatkowo odsetki od odsetek. Jest to jednak możliwe tylko w sytuacji wytoczenia powództwa dłużnikowi. Od tej daty ma prawo żądać odsetek od odsetek.