Urlop wypoczynkowy nauczyciela – ile dni przysługuje i kiedy można z niego korzystać?

Urlop wypoczynkowy jest kluczowym prawem pracowniczym, umożliwiającym regenerację po intensywnym roku pracy. W przypadku nauczycieli, ze względu na specyfikę kalendarza szkolnego i specjalne przepisy prawa zawarte w Karcie Nauczyciela, zasady korzystania z urlopu różnią się od standardów obowiązujących w innych sektorach. Sprawdź, czym wyróżnia się urlop nauczyciela.

Karta nauczyciela – urlop

Zgodnie z art. 64 Karty Nauczyciela nauczycielowi zatrudnionemu w szkole, która realizuje zajęcia w systemie semestralnym, urlop wypoczynkowy pokrywa się z okresami ferii szkolnych. Urlop nauczyciela udziela się w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii (maksymalnie 8 tygodni). Należy przy tym zaznaczyć, że 4 tygodnie muszą zostać udzielone w czasie nieprzerwanym. Nauczyciel ma zagwarantowane prawo do nieprzerwanego, co najmniej czterotygodniowego urlopu wypoczynkowego.

Warto jednak pamiętać, że nauczyciele mogą być jednak zobowiązani do wykonania w czasie wakacji i ferii następujących czynności:

• przeprowadzania egzaminów,
• prac związanych z zakończeniem roku szkolnego i przygotowaniem nowego roku szkolnego,
• opracowywania szkolnego zestawu programów oraz uczestniczenia w doskonaleniu zawodowym w określonej formie.

Powyższe zadania mogą łącznie zająć nauczycielowi maksymalnie 7 dni.

Nauczyciel, który jest zatrudniony przez cały rok szkolny w szkole, gdzie organizacja pracy przewiduje ferie, ma prawo do urlopu wypoczynkowego w pełnym wymiarze i zgodnie z zasadami określonymi w regulaminie. Z kolei nauczyciel, który pracuje w takiej szkole przez okres krótszy niż 10 miesięcy, ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym do okresu, w jakim prowadził zajęcia zgodnie z umową.

W przypadku rozpoczęcia pracy nauczyciel uzyskuje prawo do swojego pierwszego urlopu wypoczynkowego w ostatnim dniu poprzedzającym ferie. Prawo do kolejnych urlopów nabywa w każdym kolejnym roku kalendarzowym.

Ile urlopu mają nauczyciele w szkołach nieferyjnych?

Nauczycielom zatrudnionym w szkołach, które nie uwzględniają ferii szkolnych w swoim kalendarzu, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze 35 dni roboczych. Czas ten jest ustalany zgodnie z planem urlopów, który zapewnia odpowiednią organizację pracy placówki.

Nauczyciel pracujący w szkole, która nie przewiduje ferii szkolnych, nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego proporcjonalnie do czasu zatrudnienia w trakcie roku kalendarzowego. Jeśli podejmie pracę lub zakończy zatrudnienie w trakcie tego okresu, jego urlop zostaje proporcjonalnie dostosowany, aby odzwierciedlić faktyczny okres przepracowany w danym roku.

Urlop nauczycieli zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych

Nauczyciele zatrudnieni na stanowiskach kierowniczych w szkołach, takich jak dyrektorzy, wicedyrektorzy oraz osoby pełniące inne funkcje kierownicze, mają prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych. Prawo to przysługuje także nauczycielom, którzy przez co najmniej 10 miesięcy pełnili obowiązki kierownicze w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze. Czas korzystania z tego urlopu jest ustalany zgodnie z planem urlopów.

Urlop nauczyciela a praca w dwóch szkołach

Sytuacja nieco komplikuje się, gdy nauczyciel zatrudniony jest w ramach jednego stosunku pracy w dwóch szkołach, gdzie tylko w jednej z nich nie przewidziano ferii szkolnych. Wówczas ma on prawo do urlopu wypoczynkowego zgodnie z zasadami obowiązującymi w placówce, w której realizuje większą liczbę godzin zajęć. Jeśli nauczyciel pracuje w obu typach szkół w równym wymiarze, przysługuje mu urlop wypoczynkowy według zasad szkoły z feriami szkolnymi.

Urlop uzupełniający w trakcie roku szkolnego

Nauczycielowi, który nie może w pełni skorzystać ze swojego urlopu wypoczynkowego podczas ferii szkolnych, przysługuje dodatkowy urlop uzupełniający w ciągu roku szkolnego. Można go otrzymać jedynie w przypadku niewykorzystania urlopu wypoczynkowego w całości lub części z powodu:

• niezdolności do pracy wywołanej chorobą lub odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną,
• urlopu macierzyńskiego,
• urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
• urlopu ojcowskiego,
• urlopu rodzicielskiego,
• urlopu dla poratowania zdrowia,
• odbywania ćwiczeń wojskowych albo krótkotrwałego przeszkolenia wojskowego.

Urlop uzupełniający może trwać do 8 tygodni.

Ekwiwalent za urlop – nauczyciel

Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy nauczycieli stanowi rekompensatę w sytuacjach, gdy nie można go wykorzystać z powodu szczególnych okoliczności zawodowych lub osobistych. Przysługuje on jedynie w przypadku:

• rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy,
• powołania do zasadniczej służby wojskowej albo do zastępczego odbywania obowiązku tej służby,
• okresowej służby wojskowej lub długotrwałego przeszkolenia wojskowego.

Ekwiwalent pieniężny jest obliczany na podstawie średniego wynagrodzenia nauczyciela.

Roczny urlop nauczyciela – wynagrodzenie

Podczas rocznego urlopu wypoczynkowego nauczyciel otrzymuje wynagrodzenie, które równałoby się temu, jakie otrzymałby, pracując. Obejmuje ono zarówno pensję podstawową, jak i dodatki za różne specyficzne obowiązki i warunki pracy. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 czerwca 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli składniki wynagrodzenia uwzględniane podczas urlopu to:

• wynagrodzenie zasadnicze,
• dodatki za wysługę lat, motywacyjny, funkcyjny oraz za warunki pracy,
• wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw,
• dodatkowe wynagrodzenie za pracę w porze nocne,
• odrębne wynagrodzenie za zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze wykonywane w dniu wolnym od pracy,
• wynagrodzenie za pracę w święto,
• dodatek uzupełniający.

Z kolei warto mieć na uwadze, że do składników uwzględnianych podczas obliczania wynagrodzenia za urlop nauczyciela nie wlicza się:

• wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,
• wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego oraz wynagrodzenia za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
• wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną.

Jeżeli wynagrodzenie będące podstawą obliczeń uległo zmianie w czasie, z którego oblicza się wynagrodzenie za urlop lub w miesiącu korzystania z urlopu, to wynagrodzenie jest ponownie przeliczane.

Sprawdź, ile wynosi wynagrodzenie nauczycieli w 2024 roku.

Czy nauczyciel może wziąć urlop na żądanie?

Nauczyciele mają prawo do urlopu na żądanie w wymiarze maksymalnie 4 dni w roku kalendarzowym, które nie są uwzględniane w planie urlopów. W placówkach oświatowych urlop ten przysługuje:

• nauczycielom zatrudnionym w placówkach nieferyjnych,
• dyrektorom, wicedyrektorom i innym osobom na stanowiskach kierowniczych w szkołach feryjnych, którzy korzystają z 35 dni urlopu roboczego zgodnie z planem urlopów,
• osobom zatrudnionym na podstawie Kodeksu pracy.

Nauczycielom pracującym w szkołach feryjnych, którzy mają prawo do urlopu jedynie w okresie ferii szkolnych, nie przysługuje urlop na żądanie.

Jeśli chcesz usprawnić zarządzanie urlopami swoich pracowników, wypróbuj funkcję elektronicznych wniosków urlopowych w Kadromierzu. Aplikacja oferuje także zaawansowane narzędzia, takie jak tworzenie grafików pracy, ewidencję czasu pracy i RCP online, aby poprawić organizację w Twoim zespole. Dołącz do Kadromierza już dziś i zobacz, jak skuteczne może być zarządzanie na najwyższym poziomie!