Przekroczenie czasu pracy kierowcy – jakie są konsekwencje i jak ich uniknąć?

Przekroczenie dozwolonego czasu pracy kierowców jest problemem, który może prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno dla samych kierowców, jak i dla firm transportowych. Nie tylko zwiększa ryzyko wypadków w czasie prowadzenia pojazdu, ale także naraża na rygorystyczne kary finansowe i prawne. Dowiedz się więcej o przekroczeniu czasu pracy kierowcy oraz obowiązujących za nie karach.

Czas pracy kierowcy a przepisy prawne

W Polsce czas pracy kierowców regulowany jest przez kilka kluczowych aktów prawnych, które transponują przepisy Unii Europejskiej do krajowego porządku prawnego. Do głównych aktów prawnych regulujących czas pracy kierowców zatrudnionych w Polsce należą:

• Ustawa o czasie pracy kierowców – ustawa ta wdraża do polskiego porządku prawnego dyrektywy Unii Europejskiej dotyczące organizacji czasu pracy osób wykonujących zawodowo czynności mobilne w transporcie drogowym,

• Rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady – reguluje ono kwestie związane z czasem jazdy, przerwami i okresami odpoczynku kierowców zajmujących się transportem drogowym,

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie czasu pracy kierowców – szczegółowe rozporządzenie, które określa niektóre aspekty związane z wykonywaniem przepisów ustawy o czasie pracy kierowców, np. sposób prowadzenia ewidencji czasu pracy.

Ile wynosi czas pracy kierowcy?

Zgodnie z art. 12 Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców tygodniowy czas pracy kierowcy nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Dotyczy to czasu pracy łącznie z godzinami nadliczbowymi. Czas ten może być przedłużany do 60 godzin tygodniowo, jeżeli średni tygodniowy czas pracy nie przekroczy 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy.

Ustawa reguluje także czas na odpoczynek. Według art. 13 po sześciu nieprzerwanych godzinach pracy kierowcy przysługuje przerwa w wymiarze:

• co najmniej 30 minut, jeśli liczba godzin pracy nie przekracza 9 godzin,
• co najmniej 45 minut, jeśli liczba godzin pracy wynosi powyżej 9 godzin.

Warto przy tym wiedzieć, że przerwa może być podzielona na 2 lub 3 krótsze odpoczynki trwające co najmniej 15 minut każdy. Mogą być wykorzystywane w trakcie sześciogodzinnego czasu pracy lub bezpośrednio po tym okresie.

Oprócz przerwy w czasie pracy kierowcy mają także określone dzienne i tygodniowe okresy odpoczynków. Co do zasady, regularny dzienny czas odpoczynku każdego kierowcy powinien wynieść co najmniej 11 godzin. Natomiast regularny tygodniowy okres odpoczynku musi trwać co najmniej 35 godzin. W określonych przypadkach  istnieje jednak możliwość jego skrócenia do 24 godzin. 

Sprawdź, ile wynosi czas pracy kierowców w podwójnej obsadzie.

Kiedy przekroczenie czasu pracy kierowcy jest dozwolone?

Przekroczenie regulaminowego czasu pracy kierowcy jest dozwolone tylko w wyjątkowych i ściśle określonych sytuacjach. Zgodnie z unijnymi i krajowymi przepisami w zakresie czasu pracy kierowców, takie wyjątki obejmują między innymi sytuacje, w których konieczne jest zapewnienie bezpieczeństwa ludzi i towarów lub uniknięcie poważnego zagrożenia dla ruchu drogowego. Normy czasu pracy kierowcy mogą zostać przekroczone o 1-2 godziny w sytuacjach takich jak:

• brak miejsc parkingowych umożliwiających postój,
• zdarzenia drogowe,
• pogorszenie warunków pogodowych,
• awaria pojazdu.

Ważne jest jednak, aby takie przekroczenia były wyjątkiem, nie regułą, i aby były należycie uzasadnione oraz udokumentowane wydrukiem z tachografu cyfrowego.

Kara za przekroczenie czasu pracy kierowcy

Przekroczenie dopuszczalnego czasu pracy kierowcy w Polsce jest traktowane jako wykroczenie i może skutkować nałożeniem mandatu karnego, którego wysokość zależy od stopnia naruszenia przepisów. Zgodnie z załącznikiem nr 3 do Ustawy o czasie pracy kierowców, ustawodawca wprowadził 15 minut tolerancji na przekroczenie czasu jazdy. Oznacza to, że mandat za przekroczenie czasu pracy kierowcy o mniej niż 15 minut nie będzie przysługiwał.

Jednakże, za przekroczenia czasu pracy od 15 minut do 1 godziny przewidziano mandat w wysokości 50 złotych, który wzrasta do 100 złotych w przypadku wydłużonego czasu pracy. Za przekroczenie od 1 do 2 godzin mandat wynosi 150 złotych lub 200 złotych przy wydłużonym czasie pracy. Dla przekroczeń powyżej 2 godzin mandat wynosi 200 złotych, zwiększając się do 250 złotych przy wydłużonym czasie pracy. Szczególnie wysokie kary, w wysokości 550 złotych, są przewidziane za pracę dłuższą niż 13 godzin i 30 minut bez odpowiedniego odpoczynku, a także przekroczenie 15 godzin czasu pracy kierowcy z przerwą krótszą niż 4 godziny i 30 minut.

Kontrolą czasu pracy kierowców zajmują się różne służby w Polsce, takie jak:

• policja,
• Inspekcja Transportu Drogowego (ITD),
• Służba Celna, Straż Graniczna,
• Państwowa Inspekcja Pracy.

Te organy mają uprawnienia do sprawdzania, czy kierowcy przestrzegają przepisów dotyczących maksymalnego dziennego czasu prowadzenia pojazdów i czasu pracy, oraz nakładania mandatów w przypadku stwierdzenia naruszeń.

Sprawdź, jak zarządzać czasem pracy w firmie transportowej.

Przekroczenie czasu pracy kierowcy – jak go uniknąć?

Efektywne zarządzanie czasem pracy kierowców jest niezbędne nie tylko do spełnienia wymogów prawnych, ale także do zapewnienia bezpieczeństwa na drogach i promowania zdrowia pracowników. Przekroczenie czasu pracy kierowcy czy przekroczenie czasu jazdy stanowi niebezpieczeństwo nie tylko dla kierowców ciężarówek, ale także innych uczestników ruchu drogowego. Dlatego warto monitorować czas pracy swoich pracowników, aby mieć pewność, że nie dochodzi do ewentualnego naruszenia przepisów.

Nowoczesne technologie oferują w tej materii nieocenione wsparcie. Z tego powodu warto rozważyć implementację Kadromierza – zaawansowanego narzędzia do monitorowania czasu pracy. Kadromierz zadba nie tylko o niezbędne formalności administracyjne związane z ewidencją czasu pracy, ale także pomoże Ci skutecznie zapobiegać przekroczeniom czasu pracy kierowcy.

Automatyczne rejestrowanie czasu pracy, przerw i odpoczynków zapewnia, że działalność firmy jest zgodna z obowiązującymi przepisami, minimalizując ryzyko naruszeń i wynikających z nich sankcji. Zainwestuj w Kadromierz już dziś, aby zapewnić sobie spokój ducha oraz gwarancję, że Twoja firma przestrzega przepisów, a zarazem dba o najwyższe standardy bezpieczeństwa i zadowolenia pracowników.