Praca zdalna – jak pracodawca może kontrolować obecność pracowników?

Pandemia koronawirusa, a co za tym idzie, konieczność przejścia na tryb pracy zdalnej, dla wielu pracodawców do dziś stanowi przeszkodę trudną do pokonania. W odmiennej rzeczywistości przyjdzie jednak funkcjonować im jeszcze przez jakiś czas. Dlatego też warto sprawdzić, co obecnie obowiązujące przepisy mówią o możliwości kontrolowania pracowników, którzy wykonują swoje obowiązki z domu.

Pandemia koronawirusa a praca zdalna

We wrześniu 2020 roku rząd wydał decyzję o przedłużeniu możliwości wykonywania pracy zdalnej na cały okres obowiązywania stanu epidemiologicznego, aż do 3 miesięcy po jego zakończeniu. Dla wielu pracodawców oznacza to tyle, iż w dalszym ciągu muszą oni działać w przeorganizowanym trybie, który uniemożliwia im bieżące monitorowanie postępu pracy u zatrudnionych.

Niemniej we wprowadzonych przepisach wciąż nie możemy znaleźć wzmianki, dotyczącej zasad organizacji pracy zdalnej. Z tego też względu wielu pracodawców na własną rękę decyduje się na podjęcie działań, dzięki którym mogą oni kontrolować obecność pracowników. Czy są one jednak zgodne z prawem?

Kontrola pracownika a przepisy

Według Kodeksu pracy, który obowiązuje każdego pracownika zatrudnionego na umowie o pracę, jednym z głównych obowiązków podwładnego jest sumienne i staranne stosowanie się do poleceń przełożonego (art. 100 § 1 KP). Z racji tego, iż skierowanie do wykonywania pracy zdalnej jest traktowane jako polecenie służbowe, otrzymująca je osoba nie ma możliwości odmowy.

W tym samym kodeksie (art. 6714KP) znajduje się także wzmianka o prawie do nadzorowania telepracownika w miejscu wykonywania pracy. W przypadku, gdy odbywa się ona z domu, może on przeprowadzić kontrolę w zakresie:

• wykonywanych czynności,
• bezpieczeństwa i higieny pracy,
• instalacji, inwentaryzacji, konserwacji, serwisu lub naprawy powierzonego pracownikowi sprzętu.

Aby jednak móc podjąć którykolwiek z powyższych kroków, musi on uzyskać zgodę zatrudnionego, jak również odpowiednio dostosować sposób przeprowadzania kontroli, pamiętając o prywatności pracownika.

Praca zdalna a kontrolowanie pracowników

Korzystając z powyższego wzoru, widzimy więc, ile wyniesie dodatek za pracę w nocy w 2021 roku w poszczególnych miesiącach:

Jak zatem widać, aktualnie obowiązujące przepisy prawne, dotyczą wyłącznie telepracowników – nie można więc przekładać ich na ogół zespołu, pracującego w trybie home office. Pracodawcy jednak inaczej mogą poradzić sobie z kontrolowaniem obecności pracowników w przypadku pracy zdalnej. Najpopularniejszą metodą bez wątpienia jest monitorowanie ich poczynań, za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Nie tylko umożliwiają one stały kontakt z podwładnymi, ale również pozwalają monitorować czas spędzany przy komputerze oraz długość logowania w systemie firmy. Ponadto każdy pracodawca zyskuje możliwość narzucenia pracownikowi konieczności sporządzania i raportowania codziennej ewidencji.