Spóźnienia do pracy – jak im zapobiegać?

Spóźnienie do pracy to problem, z którym zmaga się wielu pracowników na całym świecie. Choć spóźnienie do pracy 5 minut może wydawać się błahe, regularne opóźnienia mogą prowadzić do poważnych konsekwencji. Z jednej strony wpływają na efektywność i morale zespołu, z drugiej mogą narazić pracownika na sankcje dyscyplinarne. W artykule omówimy, jak Kodeks pracy reguluje kwestie spóźnień, jakie są możliwości odpracowania straconego czasu oraz czy spóźnienia wpływają na wynagrodzenie pracownika.

Spóźnienie do pracy – Kodeks pracy

Wypadek na drodze, opóźnienie komunikacji miejskiej czy też złe warunki atmosferyczne – jednorazowe spóźnienie do pracy może zdarzyć się każdemu. Problem staje się poważniejszy, gdy zaczyna występować codziennie. Wówczas niewinne spóźnienie do pracy 15 minut może doprowadzić do naruszenia podstawowych obowiązków pracownika wynikających z Kodeksu pracy, do których należy m.in. przestrzeganie czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy oraz sumienne wykonywanie obowiązków. W przypadku notorycznego spóźniania się do pracy pracodawca może zdecydować się ukarać pracownika, biorąc pod uwagę rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych.

Spóźnienie do pracy a kary porządkowe

Kodeks pracy nie określa bezpośrednio sankcji za spóźnienia, jednak art. 108 § 1 i 2 przewiduje możliwość nałożenia na pracownika kar porządkowych za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, w tym również za niepunktualne przychodzenie do pracy. Wymierzenie kary pracownikowi może w takim przypadku obejmować upomnienie lub naganę.

Warto pamiętać, że zastosowanie kary pieniężnej jest dopuszczalne jedynie za:

• nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych,
• opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia,
• stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości albo w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu lub spożywanie alkoholu lub zażywanie środka działającego podobnie do alkoholu w czasie pracy.

Notoryczne spóźnienia do pracy a zwolnienie dyscyplinarne

Warto również zwrócić uwagę na art. 52 § 1 pkt 1, który mówi o możliwości rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w przypadku ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Choć sporadyczne spóźnienia raczej nie będą skutkować zwolnieniem dyscyplinarnym, to jednak notoryczne i długotrwałe naruszanie punktualności może być uznane za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych uzasadniających wypowiedzenie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia.

Pracodawca przed podjęciem jakichkolwiek działań dyscyplinarnych powinien dokładnie zapoznać się z przyczynami spóźnień i dać pracownikowi możliwość wyjaśnienia sytuacji. Może to pomóc w zrozumieniu ewentualnych problemów, takich jak problemy zdrowotne, rodzinne czy komunikacyjne, które mogą wpływać na punktualność pracownika. W wielu przypadkach możliwe jest znalezienie rozwiązania, które będzie satysfakcjonujące dla obu stron, na przykład poprzez elastyczne godziny pracy lub możliwość pracy zdalnej.

Spóźnienie do pracy a odpracowanie

Zgodnie z art. 80 KP wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do otrzymania pełnego wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią, co nie ma miejsca w przypadku spóźnienia do pracy. Z tego względu pracodawca może zdecydować się na pomniejszenie wynagrodzenia pracownika za czas spóźnienia do pracy.

Często jednak pracownicy postanawiają odpracować spóźnienie, aby zachować prawo do pełnego wynagrodzenia. W takiej sytuacji zatrudniony powinien złożyć do pracodawcy wniosek o odpracowanie spóźnienia do pracy. Pracodawca może, choć nie musi wyrazić na to zgodę. Jeśli zaakceptuje on wniosek pracownika, odpracowanie spóźnienia powinno być odpowiednio udokumentowane w ewidencji czasu pracy.

Ponadto odpracowanie spóźnienia nie może naruszać przepisów dotyczących odpoczynku. Zgodnie z art. 132 § 1 Kodeksu pracy, pracownikowi przysługuje prawo do nieprzerwanego odpoczynku dobowego wynoszącego co najmniej 11 godzin oraz odpoczynku tygodniowego wynoszącego co najmniej 35 godzin.

Notoryczne spóźnianie się do pracy – jak temu zapobiegać?

Niewielkie spóźnienie pracownika może wydawać się niegroźne i mało znaczące. O ile zdarza się okazyjnie, można przymknąć na nie oko, jeśli jednak powoli staje się normą, zdecydowanie trzeba działać. Spóźnienie się choćby tylko jednego pracownika demotywuje innych, którzy często muszą wykonywać więcej zadań. Poza tym każde spóźnienie poważnie dezorganizuje zespół, wprowadzając niepotrzebne zamieszanie. Za koniecznością przeciwdziałania spóźnieniom przemawiają również wyniki badań. Według nich jedynie kwadrans spóźnienia łącznie wszystkich pracowników, którzy w ogóle do nich się spóźniają to straty rzędu pond 27 milionów złotych! Ta kwota daje do myślenia. Co więc zrobić, by zredukować liczbę spóźnień do minimum?

Oczywiste jest, że to, czy pracownik się spóźnia, czy nie, zależy przede wszystkim od niego samego. Oczywiście, zdarzają się sytuacje wyjątkowe, czasem rzeczywiście na drodze są korki, a odwiezienie dziecka do przedszkola zajmuje więcej czasu, niż w zamierzeniu miało zająć. Jednak to, czy pracownik będzie w stanie zmieścić się w czasie, jest zależne przede wszystkim od jego organizacji. Warto planować sobie dzień już na dzień wcześniej, a do czasu, jaki ma zająć dotarcie do pracy, warto dodać 15 minut. Zapas czasu może okazać się niepotrzebny, a może też sprawić, że dzięki niemu możliwe będzie uniknięcie spóźnienia.

Przydatne będzie także wdrożenie skutecznych rozwiązań monitorujących czas pracy, takich jak systemy rejestracji czasu pracy (RCP). Systemy RCP umożliwiają dokładne rejestrowanie momentu rozpoczęcia i zakończenia pracy przez pracowników w czasie rzeczywistym. Dzięki temu pracodawca ma pełny wgląd w punktualność swojego zespołu i może natychmiast reagować na wszelkie nieprawidłowości.

Programy RCP, takie jak Kadromierz, oferują szeroki zakres funkcji, które pomagają w zarządzaniu czasem pracy i minimalizowaniu spóźnień. Kadromierz rejestruje dokładny czas przyjścia i wyjścia pracowników, co pozwala na bieżąco monitorować ich punktualność. Ponadto system ten umożliwia tworzenie i zarządzanie grafikami pracy, pomagając w lepszym planowaniu i organizacji zadań.

Zarejestruj się w Kadromierzu już dziś i zacznij efektywnie zarządzać czasem pracy w swojej firmie.