Czterodniowy tydzień pracy w Polsce – czy będziemy pracować krócej?

Pięć dni w tygodniu, osiem godzin dziennie – to standardowy wymiar czasu pracy w Polsce. W ostatnim czasie wiele słyszy się jednak o idei skróconego tygodnia pracy. Do rządu trafił już nawet projekt ustawy. W artykule omawiamy, na czym polega czterodniowy tydzień pracy oraz sprawdzamy postęp prac nad zmianami w Kodeksie.

Czym jest 4-dniowy tydzień pracy?

To propozycja zmiany systemu, w którym pracownicy pracowaliby cztery dni zamiast pięciu, ale nadal otrzymaliby takie samo wynagrodzenie, jak w przypadku pracy przez 40 godzin tygodniowo. System ten ma wiele zalet – pracownicy mają więcej czasu na relaks i cieszenie się życiem poza pracą, a firmy oszczędzają na kosztach biurowych, takich jak prąd i woda. Udowodniono, że system ten zwiększa wydajność pracowników – kiedy Microsoft pilotował 4-dniowy tydzień pracy w Japonii, wydajność wzrosła o 40%. Nie można jednak zapominać, że skrócenie czasu pracy może wiązać się również z problemami.

Czy możliwe jest skrócenie tygodnia pracy w Polsce?

Do Sejmu trafił projekt ustawy zakładającej skrócenie tygodnia pracy w Polsce. Zgodnie z jego założeniami tygodniowy czas pracy miałby wynieść 35 godzin, czyli byłby krótszy o 5 godzin od obecnego 40-godzinnego wymiaru czasu pracy. Mimo to za wynagrodzenie nie ma ulec zmianie.

Zgodnie z projektem ustawy nie będzie ograniczeń w sposobach organizacji czasu pracy w okresie rozliczeniowym. Rozkład tygodnia pracy będzie mógł przybrać różne formy, np. 5 dni pracy po 7 godzin dziennie.

Niestety nadal nie wiadomo czy i kiedy przepisy wejdą w życie. Projekt ustawy na razie utknął w sejmie.

Wiele polskich przedsiębiorstw wyprzedza już regulacje prawne, wprowadzając w swoich firmach 4-dniowy tydzień pracy lub 7-godzinny dzień pracy jako benefit dla pracowników. W dużej mierze są to firmy z branży IT.

Jakie kraje wprowadziły 4-dniowy tydzień pracy?

Możliwość 4-dniowego tygodnia pracy jest testowana obecnie w wielu krajach, m.in. w Australii, Kanadzie, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii czy USA.

Krótszy tydzień pracy wprowadziły:

• Austria – 36 godz.,
• Belgia – 4 dni (4 × 10 godz.),
• Dania – 33 godz.,
• Islandia – 4 dni,
• Japonia – 4 dni,
• Holandia – 29 godz.,
• Norwegia – 34 godz.,
• Szwajcaria – 35 godz.,
• Zjednoczone Emiraty Arabskie – 4,5 dni.

Czterodniowy tydzień pracy – zalety

Dzięki skróceniu czasu pracy pracownicy otrzymają wiele korzyści. Pozwala im zachować lepszy work-life balance. Mając więcej wolnego czasu, zatrudnieni mogą przeznaczyć go m.in. na częstsze kontakty z rodziną czy budowanie relacji.

Ponadto krótszy czas pracy daje dodatkową przestrzeń na rozwijanie swoich zainteresowań i pasji. Dzięki temu pracownik ma szansę na poprawę swojego samopoczucia i zwiększenie kreatywności. Uprawianie hobby łagodzi również uczucie wypalenia zawodowego, które coraz częściej dotyka pracowników, i jest idealną szansą do odstresowania.

Głównym uzasadnieniem ustawy o skróconym tygodniu pracy w Polsce i jednocześnie jego ogromną zaletą jest poprawa stanu zdrowia Polaków. Mowa nie tylko o zdrowiu fizycznym, ale również psychicznym. Z badania Nationale Nederlanden wynika, że aż 3/4 polskich pracowników odczuwa wzrost stresu w życiu codziennym i pogorszenie zdrowia psychicznego. Podane statystyki dotyczą nie tylko osób z długim stażem, ale też młodych pracowników.

Zwiększenie kontroli nad życiem prywatnym w dalszej perspektywie wpłynie również na wydajność pracowników oraz ich zadowolenie z pracy. 4-dniowy tydzień pracy prowadzi również do wzrostu morale i zaangażowania. Wypoczęci pracownicy mają więcej chęci i siły do realizowania swoich celów na polu zawodowym.

Czterodniowy tydzień pracy – wady

Choć krótszy tydzień pracy ma wiele zalet, nie można zapominać również o możliwych zagrożeniach i wadach. Za pracę przez 4 dni w tygodniu z założenia powinno przysługiwać takie samo wynagrodzenie jak w przypadku pracy przez 5 dni w tygodniu. Jednak w praktyce może to wiązać się z mniejszym wynagrodzeniem i zmusić pracowników do szukania dodatkowej pracy.

Skrócenie czasu pracy może wiązać się również z koniecznością zatrudnienia dodatkowej liczby osób, aby utrzymać dotychczasową wydajność i umożliwić optymalne planowanie czasu pracy i układanie harmonogramu pracy. Z jednej strony może to prowadzić do pozytywnych aspektów takich jak zmniejszenie bezrobocia, z drugiej zaś strony koszty pracodawcy będą odpowiednio wyższe, co z pewnością przełoży się na złą sytuację finansową w niektórych firmach.

Wykonanie tej samej liczby zadań w trakcie czterodniowego tygodnia pracy może być w niektórych zawodach niewykonalne. Skrócenie czasu pracy w konsekwencji może doprowadzić do nadmiaru obowiązków, które przełożą się na zwiększony stres. Wówczas praca w takim systemie mija się z jej pierwotną ideą.