5 sił Portera – dlaczego warto skorzystać?

W czasach, w których zarejestrowanie działalności gospodarczej trwa kilkanaście minut, nie zaskakuje, że liczba otwierających się firm wzrasta z dnia na dzień. W takiej sytuacji niewielu zaszokuje informacja, że przesłanki towarzyszące przedsiębiorcom, decydującym się na start biznesu, często ograniczają się wyłącznie do… intuicji. Zamiast zawierzać wszystko własnym domysłom, warto skorzystać z bardziej naukowych sposobów na określenie szans powodzenia biznesu. Jednym z licznych jest metoda 5 sił Portera. Na czym polega i dlaczego warto się nią posłużyć?

Model 5 sił Portera – co to takiego?

Nazwa modelu 5 sił Portera pochodzi od nazwiska amerykańskiego ekonomisty Michaela E. Portera, który to w 1979 roku opracował sposób na dokładne przeanalizowanie pomysłu biznesowego jeszcze zanim zacznie on funkcjonować na rynku. Zainteresowanie sferami biznesu, społeczeństwa oraz gospodarki, pozwoliło Porterowi na stworzenie metody, uwzględniającej wszelkie niezbędne aspekty, potrzebne firmie do osiągnięcia korzystnej pozycji i odniesienia sukcesu wśród konkurencji.

Dzięki zastosowaniu modelu 5 sił Portera przedsiębiorca rozpoczynający działalność gospodarczą może zbadać potencjał swojej firmy, jej konkurencyjność oraz dookreślić zagrożenia i szanse. Aby jednak wyniki przeprowadzanej analizy były dokładne, już na samym początku trzeba pamiętać o kilku istotnych kwestiach. Jakich?

Co składa się na metodę 5 sił Portera?

Uzyskanie rzetelnego wyniku badania potencjału biznesu modelem 5 sił Portera jest możliwe jedynie wtedy, gdy przedsiębiorca będzie operował wyłącznie na rzeczywistych danych. W pierwszej kolejności musi on otwarcie nakreślić sektor, w jakim będzie prowadzona działalność gospodarcza oraz przeanalizować jego możliwości i potencjalne zagrożenia. W skład pięciostopniowej metody sił Portera wchodzą: natężenie walki konkurencyjnej wewnątrz sektora, groźba pojawienia się nowych producentów, groźba pojawienia się substytutów, siła przetargowa dostawców oraz siła przetargowa nabywców.

Jak przeprowadzić analizę?

W pierwszej kolejności skrupulatnej weryfikacji należy też poddać konkurencyjne firmy, które budują i umacniają w sektorze swoje pozycje. Określenie powyższych danych powinno odbywać się na podstawie rocznej sumy obrotów firm, uzyskanych z dokumentów finansowych, przekazywanych przez nie do KRS lub własne obserwacje. W tym aspekcie należy także przeanalizować, jakie działania mogłyby przyczynić się do zyskania przewagi nad konkurencją.

Kolejnym istotnym elementem analizy według modelu 5 sił Portera, jest oszacowanie dynamiki rozwoju danego sektora. Dokonuje się tego na podstawie 10-stopniowej skali, biorąc pod uwagę podobieństwo produktów oferowanych przez konkurencję, siłę rywalizacji między firmami, jak również częstotliwość pojawiania się nowych przedsiębiorstw z tej samej branży. Na uwadze należy mieć także możliwość pojawienia się substytutów. Pomimo występujących rozbieżności między produktami, konkurencja w tym zakresie także może okazać się problematyczna.

Analizie w metodzie 5 sił Portera należy poddać również siłę przetargową dostawców i odbiorców. Jeżeli jest ona duża w pierwszym z przypadków, przedsiębiorca musi liczyć się z wysokimi kosztami, narzucanymi przez firmy zewnętrzne, co finalnie przyczyni się do zwiększenia kosztów wytworzenia produktu, tym samym obniżając za niego zysk. Duża siła przetargowa w przypadku odbiorców jest zaś gwarantem na to, iż będą oni w stanie wywierać wpływ na poziom cen rynkowych.